Page 32 - 2-son-2018-yil
P. 32
Хорижий филология №2, 2018 йил
тайёрлаш тизими барча элементларига таълим соҳасида ҳам миллатимиз
тааллуқли ва унинг ривожланиши руҳиятига мос келувчи илғор
омилларидан бири ҳисобланади. Аммо тенденцияларни ўрганиш, татбиқ этиш
миллий ғоялар ва анъаналарда қурилган масалалари бугунги кунда муҳим аҳамият
таълим ҳар доим миллий ривожланиш касб этади.
масалаларига ижобий таъсир этаётганлиги Таълим тизимида инновацион
жаҳон тажрибасида, хусусан, Япония, тенденциялар бошқарув тизимининг
Жанубий Корея каби давлатлар мисолида ривожланиши, корпоратив бошқарув
ўз исботини топган. Миллий қадриятларга методлари ва халқаро стандартларни
асосланган таълимнинг техник ёки жорий этиш, моддий-техника базани
ташкилий шакллари турлича бўлиши модернизация қилиш, молиялаштириш
мумкин, баъзан умуман одатдан ташқари, манбаларини кўпайтириш, халқаро
тасаввур қилиб бўлмаган кўринишларга ҳамкорликни ривожлантириш каби
эга бўлиши мумкин. Аммо бизнинг чуқур омилларга асосланади. Охирги вақтларда
ишонч ҳосил қилишимизга охир-оқибат “илгариловчи таълим” (замондан ўзувчи
одамнинг таълим олиши натижаси фақат таълим) атамаси жадал равишда мулоқот
ўқув фаолияти шакллари, шу жумладан тилига кириб келмоқда. Бироқ бу
масофавий таълим билан белгиланмайди, атаманинг илмий асосланган таърифи ҳали
балки ўқув жараёни қуриладиган таянч ишлаб чиқилгани йўқ. Айрим
психологик-педагогик мазмунга боғлиқ тадқиқотчилар бундай таълим мазмунини
бўлади. ривожланиб бораётган ишлаб чиқариш
Республикамизда қисқа давр ичида эҳтиёжларини қондиришга йўналтириш
таълим соҳасида қўлга киритилаётган билан боғлайдилар. Бунда ёшларнинг
ютуқларни эътироф этган ҳолда баъзи адаптацияси бугунги кунга эмас, балки
хорижий давлатлар томонидан таълим уларнинг меҳнат фаолиятининг эртанги
соҳасида эришилаётган ютуқларни изчил кунига мослаштирилиши талаб этилади.
таҳлил қилиб, хорижий давлатларда Бошқа тадқиқотчилар илгариловчи
таълим тизимини ислоҳ қилишнинг асосий таълимнинг моҳиятини илм-фан билан
тенденцияларини ўрганиш давр талабидир. боғлайдилар. Бунда таълим тизимига янги
Чунки хорижий давлатларда таълим илмий ғоялар, таълимотлар ва
тизимини ислоҳ қилишнинг асосий услубларнинг экспериментал жорий
тенденцияларининг умумий хусусият– этилиши назарда тутилади. Яна бир гуруҳ
ларини таҳлил қилиш,таълим-тарбия олимлар илгариловчи таълим деганда
жараёнларини ташкил этишнинг илғор мураккаблик даражаси юқори бўлган,
хорижий тажрибалари билан танишиш, чуқурлаштирилган дастурлар бўйича
глобаллашув шароитида хорижий ўқитишни назарда тутадилар.
давлатларда таълим-тарбия соҳасида Буларга алоҳида тўхталиб
амалга оширилган ўзгаришлар юзасидан ўтирмасдан, турли давлатлар ривожланган
мушоҳада юритиш, хорижий давлатларда таълим тизимлари таҳлилига таянган
таълим тизимини бошқаришда давлат ва ҳолда, Ўзбекистонда таълим тизимини
нодавлат тузилмалар иштирокини ўрганиб янада ривожлантириш ва сифатни ошириш
чиқиш, таълим-тарбия тизими юзасидан амалга оширилиши лозим бўлган
самарадорлигини ошириш имкониятларига айрим таклифлар хусусида тўхталганда,
оид назарий хулосалар ва амалий Ўзбекистон таълим тизимида жорий
таклифларни илгари суриш замонавий этиладиган олий таълимдаги
педагогнинг бурчидир. Бугунги кунда инновацияларни амалга ошириш
халқаро алоқаларнинг кенг йўлга қўйилган жараёнида, хорижий давлатлар таълим
даврида оммавий маданиятнинг ёшлар тизимида амал қилиб келинаётган
таълим-тарбиясига кўрсатаётган таъсири тузилмалар ва тизимларни ўзимизга татбиқ
билан боғлиқ масалаларга қизиқишнинг этишда миллий менталитетимизга таянган
тобора ортиб бориши табиий. Шу боисдан ҳолда иш юритиш лозим. Бу жараёнда
31