Page 41 - 1-сон 2020 йил
P. 41

Хорижий филология  №1, 2020 йил



                                                       Аёллар

                                             0
                                                                            Бевосита нутқий актлар



                                     39%                                    Тингловчи образига таҳдидни
                                                   46%
                                                                            юзага келтирувчи билвосита
                                                                            нутқий актлар

                                                                            Ҳурмат тамойилига
                                          15%                               асосланган билвосита нутқий
                                                                            актлар


                                                     Эркаклар

                                             0
                                                                            Бевосита нутқий актлар



                                     34%
                                                                            Тингловчи образига таҳдидни
                                                                            юзага келтирувчи билвосита
                                                                            нутқий актлар
                                                   65%
                                                                            Ҳурмат тамойилига
                                  1%
                                                                            асосланган билвосита нутқий
                                                                            актлар



             1-расм. Дўст/дўст муносабатларида ҳаракатга ундаш воқеланишининг гендер омиллар
                                             бўйича фоиз кўрсаткичлари

                    Испанлар     нутқий    ҳаракатининг         билвосита      лисоний     ҳаракатларининг
            асосий  мойиллиги  ҳурмат  тамойилига               воқеланиши  испан  жамиятида  тарғиб
            асосланган          конвенционал           ва       этилаётган жинсларнинг тенг ҳуқуқлигига
            ноконвенционал        билвосита       нутқий        асосланади.         Маълумки,           нутқ
            актларга  тўғри  келишига  амин  бўлдик  ва         субъектларининг лингвистик ва прагматик
            мазкур     танловнинг     асосини     ҳурмат        хатти-ҳаракатлари      уларнинг     жамоада
            тамойиллари  ташкил  этишиги  шубҳа  йўқ.           обрў-  эътиборининг  шаклланишига  асос
            Симметрик  ижтимоий  муносабатларда                 бўлиб  хизмат  қилади  ва,  ўз  навбатида,
            гендер  омилларнинг  таъсири  таҳлилига             суҳбатдошлар       орасидаги      ижтимоий
            асосланиб,     шундай     хулосага    келиш         масофа ва иерархик зинапоядаги ўрни ҳам
            мумкинки,      ушбу    турдаги    ижтимоий          уларнинг       нутқий      ҳаракатларининг
            муносабатларда,       хусусан,     дўст/дўст        шаклланишига  таъсир  этмай  қолмайди.
            муносабатларда  анча  аҳамиятли  фарқлар            Шу      боис,    аёл     жинсига     мансуб
            кузатилади.     Айниқса,     киноя    орқали        респондентлар  суҳбатдошлари  олдида  ўз
            ифодаланган имплицит нутқий актларнинг              ўрнини  намоён  этиш  мақсадида  мулоқот
            танланиши  аёл  респондентлар  орасида              интенциясининг  бевосита  ёки  билвосита
            15%  ни  ташкил  этса,  эркакларда  бу              шаклларидан бирини танлайдилар. Бундан
            кўрсаткич бор-йўғи 1% ни ташкил этади.              ташқари,  аёллар  рисоладагидек  лисоний
                    Бу  натижалар  шундан  далолат              меъёрларга  амал  қилишга  яқинлиги  боис,
            берадики, аёлларнинг хурмат тамойилидан             эркакларга  нисбатан  мураккаб  лисоний
            чекинган     ҳолда     фаоллашган      ушбу         хатти-ҳаракатларни  намоён этганлигининг

                                                           40
   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46