Page 127 - 1-сон 2020 йил

Хорижий филология №1, 2020 йил

ўрганишдаги маданий сўзларнинг компетенцияни шаклланишини таъминлаш
аҳамиятини тушунишга ва ўз фикрини зарур. Тил ҳам тушунчавий тафаккур, ҳам
баён этишга имкон беради, бу мамнунлик образли тафаккурнинг моддий бирлиги
ва муваффақият туйғуси талабаларнинг бўлиб қолади. Лингвокультурологик
қизиқишини янада оширади ва нуқтаи назардан мамлакат тарихи, тил
кучайтиради. тарихини ўрганишнинг манбаи бўлиб
2.Талабаларнинг маданиятлараро тафаккурнинг барча турлари учун хизмат
мулоқот қобилиятларини ривож- қилиши мумкин, чунки улар дунёни акс
лантириш. эттириш воситаси сифатида
Xитой тилини ўқитишда лингвокультурологик ахборотни тўплайди
лингвокультурологик ёндашув тилни ва сақлайди. Мамлакат тарихининг барча
мукаммал эгаллашга ва маданиятлараро энг муҳим воқеалари нафақат
мулоқотга эришишга имкон беради. ҳужжатларда, балки бадиий фольклорда,
Талабалар сўзларнинг ифода қилгандаги тасвирий санъатда акс этган.
маъносини англашга таъсир қилади. Агар Хитой тили дарсларида ҳар бир
талабалар сўз ёки сўз бирикмасининг мавзуни ўрганишда материалнинг
маъносини тўлиқ тушунмаса ёки сўзнинг лингвокультурологик йўналиши
маданий маъноси ҳақида билимга эга талабаларда этник ўзини англашнинг
бўлмаса, бу маданиятлараро мулоқот шаклланишига ёрдам беради.
сифатига таъсир қилади. Xитой тилини Хулоса қилиб айтганда, хитой
ўргатишда маданий сўзлар ва ибораларни тилига ўқитиш муаммолари ва уларнинг
ўргатиш босқичма-босқич амалга сифатини ошириш учун бир нечта
ошириладиган жараён. Ушбу жараён мажбурий шартларга амал қилиш лозим:
давомида талабалар маданий лексика ва Биринчидан, вазифани қўйишда (ҳар
ибораларни ўзлаштириш орқали билим бир дарс ва машқлар мақсадини
даражаси аста-секин кенгайиб боради, белгилашда), хитой тилининг ўзига хос
маданий лексикани мулоқотда ишлатиш хусусиятларини ҳисобга олиб, «ўқишдаги
қобилияти, бу тилни ифодалаш бир қийинчилик» тамойилига оғишмай
қобилиятини оширади. Шу сабабли, амал қилиш лозим. Бу шуни англатадики,
машғулотларда хитой тилида маданий ўқув материалининг янги қисми аввал
сўзларни ўргатишга эътибор каратишимиз ўзлаштирилган материални ҳисобга олган
керак ва талабалар маданий сўзлар билан ҳолда берилиши лозим ва ундан мантиқан
чекланмасдан самарали маданиятлараро келиб чиқиши керак (иероглифларнинг
мулоқотни амалга оширишлари мумкин. калитлари – чизиқлар асосида;
3.Талабаларга Xитой маданиятини иероглифлар – калитлар асосида; икки
эгаллашида ёрдам бериш. бўғинли сўзлар – бир бўғинли сўзлар
Маданий лексика Xитой миллий асосида ва ҳ.к.). Шундагина материалнинг
маданиятининг бир қисмидир, xитой ўхшашлиги, аналогияси бўйича,
ҳалқининг узоқ тариxи ва маданиятини ўз ассоциациялар асосида ўзлаштирилишини
ичига олади ва тақдим этади. Хитой таъминлаш мумкин, бу эса хитой тилига
тилини ўрганаётган талабалар учун бу ўргатишда катта аҳамият касб этади.
тилда сўзлашуви нафақат ўз тилини Бошқача айтганда, машғулотнинг мақсади
такомиллаштиришга, балки Xитойнинг – янги грамматик кўникмани
буюк маданий анъаналарини янада шакллантириш бўлса, унда ушбу мақсадга
чуқурроқ эгаллашга, шунингдек, эришишга хизмат қиладиган бутун лексика
мулоқотда хушмуомалалик ва xулқ-атвор талаба томонидан аввалроқ ўзлаштирилган
сифати, маданий xилма-xилликка тўғри бўлиши керак (янги грамматик
муносабатда бўлишни ўрганади. тузилманинг таркибий қисми бўлган
Хитой тилини ўргатишнинг асосий лексик бирликлар, айниқса, ёрдамчи
вазифаси шундан иборатки, бунда сўзлар бундан мустасно).
элементар лингвокультурологик

126