Page 79 - 1-сон 2020 йил

Хорижий филология №1, 2020 йил

ОЛИЙ ТАЪЛИМ ТИЗИМИДА ЧЕТ ТИЛИНИ ИНТЕГРАЛЛАШГАН КЎНИКМАЛАР
АСОСИДА ЎРГАНИШ УСЛУБИ

Носирова Раъно Азизовна,
СамДЧТИ, катта ўқитувчи

Калит сўзлар: матн, матн ва тилни интеграллашган ҳолда ўргатиш (CLIL) услуби,
компетентлик, мутахассислик фанлар.

Ҳозирги пайтда республикамиз оширишдан иборатдир. Талабаларга чет
олий таълим тизимида асосий тилини ўргатиш методикасини кўриб
фойдаланиладиган ҳужжатлар Давлат чиқадиган бўлсак, унда охирги курсларда
таълим стандарти, малака талаблари ва асосий йўналиш ва мутахассислик фанлари
ўқув режа саналади. Албатта, таълим профессионал мавзуга қаратилган бўлади.
мақсадининг тузилмаси замонавий Фаолиятнинг ушбу босқичида профессор-
тилшуноснинг профессионал фаолиятига ўқитувчилар касбий йўналтирилган ўқув-
асосланган компетенциялари, яъни услубий қўлланмалар асосида дарсларни
қобилият, истеъдодлар орқали амалга олиб борадилар.
оширилади. Ўқув режага киритилган Чет тилини ўқитишни хорижий
фанларни ўрганиш мақсадида методика асосида таҳлил қиладиган
умуммаданий, умумпрофессионал ва бўлсак, бунда “фанларнинг бир-бирига
ихтисосликка йўналтирилган боғлиқлиги” атамаси CLIL методикасига
истеъдодларнигина шакллантиришга чамбарчас боғлиқ саналади. CLIL – бу
қаратилган. таълим бериш ва таълим олишга
Ҳозирги кунда олий таълим қаратилган икки томонлама ёндашув
соҳасида фаолият олиб борадиган бўлиб, бирламчи тил чет тили билан
профессор-ўқитувчилар олдида шундай биргаликда аниқ бир даража сатҳида
вазифа турадики, унда талабаларга чет қўлланилади.
тилини профессионал даражада етказиб CLIL методикаси кенг кўламдаги
бериш лозим. Олинган билим ва дастурлар учун мўлжалланган бўлиб, унда
кўникмаларни талабалар бемалол чет ўқув режадаги кўплаб фанларни хорижий
тилида намойиш қилишгандагина, тилда ўқитишга мўлжалланган. Бундай
ўқитувчилар ўз олдиларига қўйилган дастурлар талабаларга қуйидаги
вазифани тўлақонли бажарган поғоналарни эгаллашга кўмаклашади:
ҳисобланади.  Ёшга қараб она тилида ўқиш, ёзиш,
Ушбу масаланинг ечимини топиш оғзаки нутқ ва тинглаб тушунишдаги
учун бизга чет тилини ўқитиш амалиётида ютуқлари;
анча пайтдан бери қўлланилиб келинган  Ёшга қараб хорижий тилда ўқиш,
тилни интеграллашган тарзда ўрганиш ёзиш, оғзаки нутқ ва тинглаб тушунишдаги
услуби мос келади. Тилга бўлган бундай ютуқлари;
ёндашув замонавий таълим доирасида  Ҳар иккала тилда мутахассислик
юқори поғоналарни эгаллаб келмоқда. фанларини чуқур ўзлаштира олиш;
Олий таълим соҳасини замонавий услубда  Маданиятлараро мулоқотга бўлган
ривожлантириш тамойилларига кўра қизиқиш ва кўникманинг пайдо бўлиши;
инглиз тилини чет тили кафедралари  Доимо ўзгариб турувчи атроф-
ўқитувчилари томонидан интеграллашган муҳитда когнитив ва ижтимоий билим
ҳолда ташкил этиш ва шу орқали ҳамда кўникмаларнинг ривожланиши.
талабаларнинг коммуникатив, когнитив, Сифатли ишлаб чиқилган CLIL
информацион, ижтимоий, маданиятлараро материаллари талабаларнинг хорижий
ва профессионал фаолликларини тилни осон ўрганишларига туртки бўлади.

78