Page 26 - 3-2017
P. 26

Хорижий филология.№3, 2017 йил



            қарашлари      тизими,    тил    ва    ундан        хусусан,    Ғарб    ва    Шарқ     халқлари
            фойдаланишга  оид  ислом  маданияти,  тил           тиллларини       ўқитишни       кучайтириш
            амалиѐти  ва  тил  назарияси  билан  узвий          йўлидан борилди.
            боғлиқ  бўлган  талаблар  аҳамиятли  бўлиб,                Шу       билан      бирга,      айнан
            уларнинг  барчасини  назарга  олиш  ва              мустақиллик  йилларида  расмий  таълим
            мавжуд      имкониятларнинг      барчасидан         тизими           билан           биргаликда
            унумли фойдаланиш тақозо этилади.                   республикамизнинг  барча  ҳудудларида
                   Чет  тилларни  билиш  педагогик              норасмий ва ноформал хорижий тилларни
            жиҳатдан инсоннинг шаклланишида ўзига               ўқитиш,  уларда  ўқувчиларни  чет  тиллари
            хос  босқич  сифатида  баҳоланган.  Чет             бўйича  тестлар  топширишга  мақсадли
            тилларни  билган  инсонда  қуйидаги  феъл-          тайѐрлаш      ѐки     ўқувчиларнинг      тил
            атвор хусусиятлари шаклланади:                      малакасини  ўстириш  марказлари  кўплаб
                  - ўқувчининг  фикри  ўсади,  ақли             очилди  ва  улар  кенг  фаолият  олиб
            пешланади,  хотираси  кучаяди,  ҳар  бир            бормоқда. Шунингдек, кўпчилик хорижий
            нарсага  диққати  ортади,  мантиқ  билан            давлатларнинг  элчихоналари  қошида  тил
            фикрлашга  мойил  бўлади,  тасаввури                ўқитиш  марказлари  ҳам  очилган  бўлиб,
            кенгаяди,  тили  бурро  бўлади,  сўзлар             улар  истак  билдирганларни  ўз  мамлакати
            маъносини  аниқ  билиб  олади,  бунинг              тилига  ўқита  бошлади.  Мана  шундай  тил
            натижасида        эса,     унинг      сўзлар        марказлари       Германиянинг        DAAD,
            семантикасини  англаши  ҳамда  лексик               Кореянинг  KOIKA,  Япониянинг  ЛСА,
            билими ва бойлиги ошиб боради;                      Исроилнинг       MASHAW,         Ҳиндистон
                  - чет тили орқали ўқувчининг бошқа            маданият         маркази,         АҚШнинг
            маданият,     ўзга    мамлакат      ҳақидаги        EDUCATIONAL EXCHANGE PROGRAM,
            билимлари  шаклланади,  ўзга  халқлар               Буюк  Британиянинг  BRITISH  COUNSIL
            маданияти  ва  урф-одатлари  борасидаги             каби    ташкилотлари,      уларда    ташкил
            ахборотлари  кенгаяди,  бу  эса  ўз  ўрнида         қилинган  ресурс  марказлар,  маданият
            ўқувчининг      бағрикенг,    сабр-қаноатли,        марказлари,      кутубхоналар,     интернет
            юксак  маданиятли,  дунѐвий  бўлишини               материаллари,     туиторлик     хизматлари,
            таъминлайди;                                        стажировкалар ва хорижий элларга танлов
                  - чет  тилларни  билиш  ўқувчининг            асосида  ўқишга  юбориш    хизматлари,
            замонавий         рақобатбардош         кадр        шунингдек,  Хитой,  Франция  ва  бошқа
            сифатидаги  мавқеини  таъминлаб  беради,            элчихоналарда  ташкил  қилинган  тил
            унинг дунѐ бўйича барча мавзуларга доир,            марказлари      орқали     фаолият      олиб
            шу     жумладан,      ўз     мутахассислиги         бормоқда.  Элчихоналар  таркибида  тиллар
            доирасидаги  илмий-назарий  билимларни              бўйича     турли     танловлар,     хорижий
            эгаллаш  имкониятини  беради,  бу  эса              стажировкалар ўтказиш анъанага айланган.
            ўқувчининг  мустақил  фикрлаши,  эркин                     Шу       билан       бир      қаторда
            бўлиши, ўз кучига ишончини таъминлайди              мамлакатимизда         турли       маданият
            ва оширади.                                         марказлари      фаолият     олиб     боради.
                   Маълумки,  Ўзбекистонда  таълим              Масалан,  республикада  мавжуд  элликка
            соҳасида  амалга  оширилган  ислоҳотлар             яқин маданият марказларида Ўзбекистонда
            жараѐнининг  ўзига  хос  бўғини  сифатида           яшаб  меҳнат  қилаѐтган  турли  миллат  ва
            чет  тилларига  ўргатиш  масаласи  кун              элатлар  маданиятларини  сақлаб  қолиш  ва
            тартибига  қўйилди.  Бунда  бир  томондан,          ривожлантириш        учун    барча     шарт-
            бизга  қардош  бўлган  ва  анъанавий  тарзда        шароитлар яратиб берилган.
            бизнинг     ҳудудимизда      яшаб     келган               Биргина     Самарқанд     шаҳрининг
            халқларнинг  тилларини  ўқитишни  сақлаб            ўзида  12  та  миллий  марказлар  фаолият
            қолиш,       уларни      кучайтириш        ва       олиб  боради.  Улардан  –немис,  поляк,
            кенгайтириш,  иккинчидан  эса,  жуда  катта         яҳудий, турк, озарбайжон, татар-бошқирд,
            қизиқиш  уйғотган  хорижий  тилларни,               қрим-татар, рус ва бошқаларни санаб ўтиш

                                                            25
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31