Page 21 - 3-2017

Хорижий филология.№3, 2017 йил

33
туришига ѐрдам берди ва эҳтимол ҳали яна муросасига чорлов‖ , балки, унинг шу
кўп бора ѐрдам бериши мумкин. комедияси муваффақиятининг
Шубҳасиз, ХХ асрнинг 60-70- сабабларидан биридир. Кейинги
йилларида бир қатор Ғарб мамлакатларини асарларида бўлгани каби ―Шлягер‖да ҳам
жунбушга келтирган ѐшлар ҳаракати маънавий модель бўлиб, драматургнинг
сабабларидан бири бўлмиш авлодлар фикрича, у ижобий натижаларга олиб
орасидаги кескин зиддиятлардан ва бир келиши, нарсаларнинг мавжуд ҳолатини
томон иккинчисини айблаѐтган яхши томонга ўзгартириши мумкиндир
қаршиликлардан Дорен хабардор эди. эҳтимол. Қизиғи, ўн йилдан сўнг авлодлар
―Фарзандлар‖нинг ашаддий нигилизми ўзаро муносабатлари муаммосини ҳали
―оталар‖ мутаассиблиги ва жуда ѐш драматург Марк Перье ҳам худди
тошбағирлигига қарама-қарши қўйилган шу асосда ҳал қилишга уринади. Унинг
аксарият адабиѐт ва санъат, айниқса ―Соат олтида, ундан кеч эмас‖ пьесаси
кинематография асарлари ҳақида ҳам кекса ѐлғиз киши ва ѐшгина фирибгар
Дорен яхши биларди. Бизнингча, ўртасида дўстлик туғилиши тўғрисида
―Шлягер‖да Дорен ўз томошабинларига ҳикоя қилади; унинг асосий мазмунини
деярли ҳар бир оилага дахл қилган ўткир детектив сюжет эмас, балки аста-секинлик
муаммога бошқача нигоҳ билан қарашни билан, каттанинг эҳтиѐткорлиги ва
таклиф этади. Маҳкумлик ҳиссидан, кичикнинг тажовузкорлигини енгиб
оталар билан фарзандлар орасидаги ўзаро ўтаѐтган қаҳрамонларнинг бир-бирига
тушуниш батамом йўқотилди деган томон муқаррар ҳаракати ташкил этади.
фикрдан воз кечишга чақиради. Ёш Катта муваффақият қозонган спектакль ўзи
авлоднинг ҳушѐр тушунишини пайқаган бош ролни ижро этган таниқли француз
Лароз ўз романини айнан ана шу ҳақда актѐри Клод Пьеплю томонидан
ѐзади. ―Бизнинг замонда ѐшларимиз ғоятда саҳналаштирилган. 1983 йилда драматик
уятчан, дейди у ноширга. – Албатта, муаллифлар жамияти Марк Перьега ―Янги
ўзлари ҳис этган нарсаларда! Улар ўз театр истеъдодларига‖ мукофотини
фикрларини бажонидил ошкор этишади, ўз беради.
вужудларини кўз-кўз қилишади... аммо Бир хил мавзуга мурожаат этишган
ҳис-туйғуларини гўѐ уятли алланимадек Дорен ва Перьеларнинг ғарб
32
яширадилар‖. Эҳтимол, муаллиф ўзининг драматургиясида кўп учрамайдиган ўзаро
ѐшларга муносабатини бош қаҳрамон ҳурматнинг зарурлиги ва имконийлиги
тилига жойлагандир. Авлодлар ўзаро тўғрисида, авлодларни ажратиб турган
муносабатларига эътибор қаратишган жарлик у қадар ўтиб бўлмас эмаслиги
бўлса ҳам, албатта, ―оталар‖ позициясида хусусида алоҳида таъкидлашгани
турган ―Бульвар театри‖нинг кўпгина аҳамиятлидир.
драматургларига бундай муносабат хос Театр саҳнасида илк бор Ив Жамиак
бўлмаган. Уларда ―фарзандлар‖ бераҳм ва (Yves Jamiaque) актѐр сифатида пайдо
34
худбин, сурбет ва беандиша тасвирланган бўлганди. Бу урушдан кейинги дастлабки
(шу ўринда Жан Ануйнинг ―Болалигингда йиллар эди. Урушгача Жамиак тарихчи
шундай ѐқимтой эдинг‖ – ―Tu étais si gentil, дипломини олишга улгуради. Сўнг
quand tu étais petit‖ ва ―Опера директори‖ жангларда қатнашади, бир неча йилни
пьесаларини эслаб ўтиш жоиздир). фашист лагерларида асирликда ўтказади.
Мунаққид Ги Дюмюр ―Шлягер‖да Профессионал саҳнадаги илк
пайқаган ва Дорен ҳамиша ўз пьесалари муваффақияти 1947 йилда режиссѐр
қавсидан ташқарига олиб чиқадиган
ижтимоий қарама-қаршиликларга кўра кўп 33 Le Nouvell observateur, 30 semtembre 1975
34
жиҳатдан утопик ―французларнинг умум Ив Жамиак ўзининг ―Жаноб Амилькор‖ пьесаси
таржима қилиниши сабабидан театр
ихлосмандларига ўзи ҳақида қисқача ҳикоя қилиб
32
. Қ. С. 185// Cоmedis. M.: ―Progresse‖. 1986 беради (Современная драматургия, 1982, № 2)
20