Page 16 - 4-сон 2018 йил

Хорижий филология №4, 2018 йил

шу билан бирга, табиат қаъридан ва одам илҳом бағишлаш, ғайратини оширишдан
юрагидан қалқиб чиқувчи шоду иборатдир, десак ҳақиқатга яқин бўлади.
хуррамлик, завқу шавқ туйғусини Айнан шунинг учун ҳам Ницше
ифодалайди‖. У индивидуализм тамойили ―аполонийлик‖ ва ―дионисийлик‖ каби
бузилган ҳолда, ―муҳтожлик, зўравонлик борлиқ ва бадиий ижоднинг икки бутунлай
ва қўпол муомлали одамлар орасида қарама-қарши ибтидолари ҳақидаги ғояни
ўрнатган адоватли чегаралар бузиб кўтариб чиққан эди. Ушбу ибтидолар
ташланганда бўй-басти билан гавдаланади, бевосита табиатдан, ижодкорнинг
шу тариқа ҳар бир одам ўзини яқин одами ѐрдамисиз юзага чиқади. Ницше
билан нафақат ярашган, балки у билан концепциясида одам – фақат ―тақлидчи‖ ва
руҳан яхлит бир ҳолга келгандек ҳис табиатдаги мавжуд кучларни рўѐбга
қилади. чиқарувчидир. Шундай экан, ―ҳар бир
Шундай қилиб, ―аполлонийлик‖ ижодкор фақат ―тақлидчи‖ холос, шу
ибтидоси: рационал, ақл-идрокка билан бирга ѐ Аполлонга сиғинади, ѐ
асосланган; меъѐр сақлаш, мўътадиллик; Дионисга, ѐки, ниҳоят, унисини ҳам,
оптимизм руҳида, гарчанд хаѐлий, бунисини ҳам ўзида тажассум этади.
ҳақиқатдан анча йироқда бўлса ҳам; Юқоридагилардан келиб чиққан
тинчлик-осойишталик, ҳузур-ҳаловат, ҳолда, ―Шовқин ва ғазаб‖ романи биринчи
индивидуалликдир. фаслининг ―дионисийлик‖ ибтидоси ва
―Дионисийлик‖ ибтидоси: ирра- рамзий маъноси, иккинчи фаслнинг
ционал, ақл-идрок билан билиб ―аполлонийлик‖ ибтидосининг ўзаро
бўлмайдиган; чегара билмас тўс-тўполон, мувозанатга келиши, ички ҳис-туйғу
ўйин-кулги, ѐвузлик, бебошлик; ҳам орқали англанган моҳият эса саралаш ва
фожиали, ҳам қаҳрамонона хатти-ҳаракат; таҳлил орқали бир маромга келтирилиши
тинчликни бузиш, безовталик, таҳлика, лозим эди. Кўплаб овозлар жўрлигида бир
қаноатланмаганлик; хаѐлот, ақл бовар драматик ниқобни бошқасига
қилмас руҳият орқали ҳар қандай алмаштираркан, Фолкнер ўз ―сир‖ининг
индивидуалликни йўқ қилиб ташлашдан янги қиррасини намоѐн қилди, роман
иборатдир. фаслларининг ўзаро муносабатида ушбу
Демак, Аполлон ва Дионис ―сир‖ни очишга интилди.
образларининг туб моҳиятини англатган
ҳолда одамларни руҳлантириш, уларга

Холбеков М. Поэтика романов Уильяма Фолкнера. В статье речь идѐт о творчестве
известного американского писателя Уильямя Фолкнера, о его таланте и художественном
стиле.
Xolbekov M. The poetics of William Falkner‟s novels. The article informs about the art of а
well-known American writer William Falkner, his talent and literary style.

15