Page 152 - 1-сон 2020 йил

Хорижий филология №1, 2020 йил

proyektorda, yoki kompyuterlarda ko’rsatilsa namoyishida kompyuter vositalaridan
kutilgan natijaga erishish mumkin. Inglizlarda foydalanilsa bu ham so’zlovchiga qulaylik
shunday gap bor “seeing is half learning”, tug’diradi va tomoshabin yoki eshituvchilarga
ya’ni ko’rish orqali o’rganayotgan narsaning qiziqarli bo’lishi tabiiy.
ko’p qismini o’zlashtirish mumkin. Chunki Eng asosiy AKT vositalari sifatida va
ko’pchilik o’quvchilar ko’rish orqali hamda og’zaki nutqni rivojlantirish uchun
ma’lumotlarni tez va oson qabul qila oladilar. foydali sanaladigan zamonaviy uskunalar
Shu sababli AK texnologiyalari eng foydali sifatida CD-ROM va DVD, proyektor,
vositalar hisoblanadi. interaktiv doska kabilarni keltirishimiz
Interaktiv nutq idrok nutqidan farqli mumkin. Mashhur olimlar Dundey va Hockly
jihati shundaki, bu nutq turida matnlar, dialog ta’riflashicha, “CD-ROMdan foydalanish
va monologlarning murakkab va keng darslarda talabalar ishtirokiga ijobiy ta’sir
ekanligidadir. Bu nutqda tilning ikki shakli etadi, chunki ularda haqiqiy til
mavjud, ya’ni, “transactional” va o’rganuvchilarga kerakli materiallar mavjud
“interpersonal” tillar. Birinchi turdagi til va ular ta’sirida talabalar mustaqil ravishda til
formasining asosiy maqsadi faqatgina maxsus ko’nikmalarini shakllantirishlari mumkin”
axborotlarni almashtirish hisoblanadi va shu [3,115]. DVD disklaridan foydalanish til
xususiyati bilan rasmiy uslubga yaqin o’rganuvchilarga qo’l keladi, chunki
sanaladi. Ikkinchi turi esa har xil jargonlar, ko’rayotgan video yoki filmlarining pastgi
ellipsislar ko’p bo’lib, og’zaki so’zlashuv qismida subtitri keltirilishi mumkin va til
uslubiga xosdir. Intervyular, rol o’ynash va o’rganuvchi talabalar subtitr yordamida oson
muhokama mashqlari ikkinchi turga va bemalol film mazmunini anglab
mansubdir. AKT vositalarining ushbu turdagi yetishishlari mumkin bo’ladi.
ahamiyatli tomoni shundaki, ushbu uskunalar Keltirilgan misollardan ko’rinib
orqali mavzuga oid biror-bir video rolik turibdiki, nutq jarayonini rivojlantirish uchun
ko’rsatilib, undan so’ng muhokama AKT vositalarining o’rni beqiyos.
mashg’ulotlari olib borsa bo’ladi yoki ushbu Ma’lumki, til o’rganishdagi asosiy
videoda ko’rsatilgan qahramonlarning to’rt mahoratlardan so’zlashish va yozish
rollarini bo’lib olib o’ynash mumkin. ko’nikmalari “prodaktiv” va “aktiv”
Oxirgi nutq turi bu – ekstensiv deb jarayonlar hisoblaniladi, bunda ma’lumotlar
nomlanib, u barcha turdagi nutq jarayonlarini, ishlab chiqiladi, lekin eshitish va o’qish esa,
og’zaki namoyishlarni va hatto, hikoya va “reseptiv” jarayondir, ya’ni faqatgina bularda
ertak aytishni ham o’z ichiga qamrab oladi. ma’lumotlar qabul qilinadi. Shunday
Bu nutq samarali va ta’sirchan bo’lishida bo’lsada, til o’rganishdan asosiy maqsad
AKT uskunalari asosiy vositachi hisoblanadi. to’rtta ko’nikmalarning birdek
Agarda og’zaki namoyish yoki loyiha rivojlantirishdir.

Adabiyotlar:
1. Bygate, M. “Speaking”. Oxford, Oxford University Press. 1987. –P 125.
2. Brown. H. D. “Language Assessment Principles and Classroom Practices”. Pearson
Education: Longman. 2004. –P 324 - 400.
3. Dudney Gavin & Hockly Nicky. “How to Teach English with Technology”. England
Pearson Educational Limited. 2007. –P 194-200.
4. Frydrochov Klimova, B., Poulova, P. “ICT as a motivational tool in the learning of foreign
languages”. From national commitment and initiatives to implementation in the classroom. 2014. –
P 156.

Ismailov A., Fayzullayeva M. The Use of ICT in Oral Production Courses. The article is
devoted to the significance of fluent and competent speaking skill and the role and importance of
ICTs for improving oral speech in English, and about ICTs are as main motivational tools in
learning and teaching English.

151