Page 74 - 1-2017
P. 74
Хорижий филология. №1, 2017 йил
оғирлиги 9 килограммча... Кўзи ва оғзи Қизилкўз – карпсимонлар оиласининг бир
тепага қараган, айниқса пастки жағи тури. Чучук сувларда яшайдиган кўл-дарѐ
кескин тепага қараган. Танаси кумушранг, балиғи... Бўйи 20 см ча бўлган кичик
кулранг сузгичлари товланиб туради... (ЗЭ, балиқ... Тагнгчалари йирик, оғзи қийшиқ,
Балиқлар..., 54). устки лабичўзинчоқ. Кўзининг қовоқранг
Тепаоғиз – карпсимонлар пардасида кичкина қизил доғи бор, шу
оиласининг бир тури ... Сувнинг устки сабабли балиқ қизилкўз деб аталади... (ЗЭ,
қатламида жуда катта гала бўлиб юрадиган Балиқлар..., 153-154).
балиқ, совуқ пайтда сув остига тушиб Аччиқдона – анорнинг нордон-
кетади.. Бўйи 8 см ча. Оғзи тепага ширин навларидан бири. Тошкент,
қараганлиги учун тепаоғиз деб ном андижон ва Сурхондарѐ вилоятларида
берилган... (ЗЭ, балиқлар..., 53). етиштирилади. Октябрда пишади. Шакли
Тикқанот – араванамолар думалоқ (бир оз яссиланган), йирик (300-
туркумининг бир уруғи, тикқанотлилар 400 г) пўсти қалин, пишганда ташқи
оиласига мансуб. Бу уруғнинг жанубий- кўриниши қизил тусга кираджи. Дони
шарқий Осиѐда яшайдиган учта тури бор. қизил. Таркибида 15% гача қанд ва 2,5%
Тикқанотнинг анал сузгичлари узун бўлиб кислота бор (БЭЛ, 31).
дум сузгичлари билан қўшилиб кетган. Бешбарг – раънодошларга мансуб
Елка сузгичи кичкина, камбар ва патга ўтсимон ѐки бутасимон ўсимликлар
ўхшаб тикка чиқиб турганлигидан бу туркуми. Барглари панжасимон ва
уруққа тикқанотлар ѐки тўғри қанотлар патсимон мураккаб ѐки қирқма, гуллари
деб ном берилган... (ЗЭ, балиқлар ..., 157). сариқ, оқ, пушти ва тўққизил... Кўпчилик
Узунтумшуқлар – сельднамоларга турларининг илдизпоясида ошловчи
анча яқин бўлган узунтумшуқнамолар моддалар тўпланади. Айрим турлари
туркуининг бир уруғи, доривордир... (БЭЛ, 155).
тумшуқбурунсимонлар оиласига мансуб. Қизилпойча – Чойўтдошлар
Африканинг тропик дарѐларида тарқалган. ўсимликлар туркуми. Кўп йиллик, баъзан
51 тача тури бор, булардан 11 таси Нил бир йиллик ўт, бута ѐки чала буталардан
дарѐсида учрайди... Бўйи 120 см гача иборат. Барглари қарама – қарши ѐки
боради.. Филтумшуқ каби турлари кўплаб доира бўлиб ўрнашади. Гуллари сариқ,
овланади. Гўшти мазали... (ЗЭ, Балиқлар..., рўвак ѐки шода тўпгулларга йиғилган.
70). Меваси кўсакча. 200 га яқин тури бор.
Узунқанот – скорпеннамолар Кўпроқ Ўрта Ер денгизи районларида
туркумининг бир тури, узунқанотсимонлар учрайди... Айниқса қизилпойча тури кенг
оиласига мансуб. Ўрта денгизда тарқалган. тарқалган . Европа ва Ғарбий Сибирдаги
Бўйи 18 см ча. Суяк қалқон билан ўрмон ва ўтлоқларда, Ўрта Осиѐдаги боғ
қопланган боши танасига нисбатан анча ва тоғларда учрайди. Баргларида ошловчи
катта, қўшалоқ кўкрак сузгичи икки моддалар ва С витамин бор. Медицинада
қисмдан иборат. Бошида алоҳида сузгич ва ароқ-ликѐр саноатида ишлатилади
шуълалари бўлади (ЗЭ, Балиқлар ..., 70). (БЭЛ, 108-109).
Учқанот – олабуғаномалар Ўсимлик номининг ўзи унинг пояси
туркумининг учқанотлар оиласига мансуб. қизил эканлигига ишора бериб турибди.
Ўрта ва Қора денгизда тарқалган, бўйи 70 Энциклопедик тавсифда бунга эътибор
сантиметрлик хашаки денгиз балиғи. Уч берилмаган. Ўсимлик поясига берилган
қисмдан иборат орқа сузгичининг учала ном бутун ўсимлик номига айланган.
ѐки олдинги иккита қисми фақат Демак, уни метаномик номлаш маҳсулига
тиканлардан иборат. Шунинг учун ҳам бу киритишимиз мумкин.
балиққа учқанот деб ном берилган...(ЗЭ, Қоратомир – мураккабгулдошлар
Балиқлар ..., 201-202). оиласига мансуб, қора илдизли кўп йиллик
73
