Page 71 - 1-2017

Хорижий филология. №1, 2017 йил

қисман Африкада қишлайди ... (ЗЭ, ва қора қизилқуйруқ деган турлари
Қушлар, 62). яшайди. Қизилқуйруқлар ҳашоратлар ва
Кўкбел, қизилбош – ўрдаклар кенжа уларнинг личинкалари билан овқатланади,
оиласинингш шўнғувчилар уруғига қишлоқ хўжалиги учун фойдали қушдир
киради. Европа, Осиѐ ва Шимолий (ЗЭ, Қушлар, 25).
Америкада тарқалган... Ўзбекистонда бу Қизилқанот – чумчуқсимонлар
ўрдак баҳор ва кузда учиб кетаѐтганида туркумига киради... Ўзбекистон
кўп учрайди, қисман уя солади ва қишлаб тоғларининг ўрмонсиз тик жарлик ва
ҳам қолади ... (ЗЭ, Қушлар, 62). қоялик очиқ ерларида ўтроқ яшайди...
Қорабовур, булдуруқ – булдуруқлар Қизилқанот ѐриқ ва коваклар ичида ѐтган
туркумига киради ... Саҳро ва чўллар каби ҳашоратлар, уларнинг личинка
очиқ. Текис ерларда ва тоғ этакларида қўғирчоқлари, ўргумчак ва бошқа
яшайди. Қорабовур саҳро ва чўлларнинг умуртқасиз билан овқатланади (ЗЭ,
сувсиз ва сувдан узоқ ерларида Қушлар, 88-89).
яшамайди... кечқурун ва тушда сув ичиш Жунқанот – гавда тузилишида
учун сув бўйларига учиб келади... ҳашоратхўр, кўршапалак ва
Болаларига сувни жиғилдонида олиб келиб чаламаймунлар белгиси бор... Ҳозирги
беради... (ЗЭ, Қушлар, 80). вақтда жунқанотни ўзига хос туркуми,
Узунқуйруқ – чумчуқсимонлар оила ва уруғ қилиб ажратилган...
туркумининг шақшақлар оиласига киради. Жунқанот гавдасининг узунлиги 40 см,
Осиѐнинг жанубий ўлкаларида тарқалган. думи 23 см, мўйнаси тўқмалла бўлиб,
Тоғ ва тоғ этакларидаги ўрмонларда орқасидаги жуни қалин, олдинги оѐғидаги
(ѐнғоқзор), боғ ва дарахтзорларда яшайди камроқ, елка ва ѐн томонларида мутлоқ
... Эркагининг иккита дум пати бўлади. жуни бўлмайди... Дум ва оѐқларининг
Узунқуйруқ деб айтишнинг сабаби ҳам шу ораси кенг ва қалин учиси териси билан
бўлса керак... (ЗЭ, Қушлар, 60). қўшилган; бу тери ҳайвоннинг бир шохдан
Қизилоѐқ – балиқчилар туркумига иккинчи шохга бир дарахтдан иккинчи
киради. Ер шарида кенг тарқалган ... дарахтга ўтишида ѐки юқоидан пастга
Қизилоѐқ днгиз, дарѐ, кўл қирғоқларида парвоз қилиб тушушида парашютга ўхшаб
яшайди... Уясини сув бўйларидаги майда ѐрдам беради, лекин у кўршапалакка
тошлар ва қумликлардаги чуқурчаларда ўхшаб қанот қоқиб учолмайди... У барг ва
ясайди ... (ЗЭ, Қушлар,52). мевалар билан овқатланади (ЗЭ, Сут
Сув қизилқуйруқлари – чумчуқсимонлар эмизувчилар, 205-206).
туркумининг шақшақсимонлар оиласига Калтадум (бадбўй) – йиртқичлар
киради ... Тоғ ораларидаги сойларнинг туркумининг бир тури. Сувсарлар
шалола бўлиб оқадиган серқояли ерларда оиласига киради. Суматра,Ява ва Барнео
яшайди (ЗЭ, Қушлар, 17). оролларида тарқалган. Бўйи паст,
Узун оѐқлилар, лайлаксимонлар – гавдасининг узунлиги 35 см, думи 2 см... У
қушлар синфининг бир туркуми; Бу ўзидан сассиқ елимга ўхшаш модда
туркумга кирувчи қушларнинг оѐқлари, чиқаради. Бу модданинг ҳиди ҳатто бутун
тумшуқ ва бўйинлари узун бўлади, қишлоқни саситиб юборади. Гўшти
бармоқлари орасида сузгич пардалари овқатга ишлатилади... (ЗЭ, Сут
бўлмайди... Бу туркумга ҳар хил эмизувчилар, 33).
қарқаралар (оқ қўтон), лайлаклар, Узуноѐқ – кемирувчилар
иблислар каби қушлар киради ... (ЗЭ, туркумининг бир тури. Бу турнинг ѐлғиз
Қушлар, 24). ўзи кемирувчилар туркумининг
Қизилқуйруқлар – чумчуқсимонлар узуноѐқлар деб аталадиган махсус бир
туркумининг шақшақлар оиласига оиласини ташкил этади. Узуноѐқнинг
киради... Ўзбекистонда оддий қизилқуйруқ ташқи кўриниши ва орқа оѐғининг узун

70