Page 76 - 1-2018
P. 76
Хорижий филология. №1, 2018 йил
hamma vaqt darsni ularni sal maqtagan holda To‘g‘ri boshlash uchun barcha muloqot talab
tugatishingiz kerak; qiladigan o‘yinlar tuzatishlar talab qiladi va
-ba‘zi pastroq o‘zlashtiradigan talabalar malaka ham mavjud bo‘lishi kerak;
uchun ba‘zi dialog va masalalar zerikarli va -tushuntirish o‘rniga ko‘rsatish ma‘qul.
tez charchatadigan bo‘ladi, shuning uchun bu Ko‘rsatib berish orqali ko‘proq vaqt ketsa
hikoya dialoglarni qisqaroq saqlashga harakat ham bir necha so‘zlar ifodasidan ko‘ra uni
qiling. Darslarni cho‘zish o‘rniga ularga ko‘rib tushunish yozma yoki eshitishdan ko‘ra
shakl-mazmun bering, aks holda ular zerikib, samaraliroq. Bir o‘quvchi bilan shug‘ullanib
charchab qolishadi. unga qo‘shimcha yana 2 ta o‘quvchini oling
O‘quvchilar shaxsiyati: va keyin yana 2 ta o‘quvchi bilan tekshirib
-siz ishtirokchilardan bir xil aktiv ko‘ring. Guruhda yoki 2 kishi bilan ishlagan
bo‘lishlarini kutasizmi? bir necha daqiqa butun sinfning yarmi bilan
-muttasil gapirtirish o‘rniga masalalar o‘tkazgan 20 daqiqadan afzalroq, chunki ular
yechishga ruxsat berasizmi? bir-biri bilan o‘z tilida gaplashib masalani
-sizda bir nechta tortinchoq o‘quvchilar bajarish uchun ishonchlari bo‘ladi;
bormi? -tilni o‘rganishga tayyorlaydigan
Yechimi: masalalarni hamma vaqt oldindan tayyorlab
-biz hammamiz o‘zimizning qo‘ying, qaysikim ularga qiyin masalalarni
shaxsiyatimizni chet el darsida ko‘rsatamiz. hal qilishda yordam beradi. Oldindan
Ba‘zi odamlar o‘z ona tilisidan ko‘proq chet rejalashtirilgan masala yozilgan gaplar
tilida gapirishadi. Buni shundayligicha qabul bo‘lishi yoki savollar bo‘lishi mumkin va
qiling va tortinchoq o‘quvchilarni uning sherigidan biror masala bilan bog‘liq
gapirtirishga majburlamang; narsa haqida so‘rashi mumkin. Bu ularning
-tortinchoq bolalarga guruhga qo‘shilib o‘zlarini yaxshi his qilishlariga sabab va
guruhdagi masalalarni hal qilishda ishtirokini kayfiyatini buzmaydigan omil;
ta‘minlang. Esdan chiqarmang gaplashish bu -ularning darrov gapirishlarini kutmang.
eshitish va tushunish orqali amalga oshadi. Ular sizning ixtiyoringizda 40 daqiqa
Ba‘zi tortinchoq bolalar ko‘p gapiradigan bo‘lishadi yoki eng kami 15 daqiqa, chunki
bolalardan ko‘ra ko‘p narsani tushunishadi; o‘qish, yozish, eshitish va fikrlashga ketadi.
-masalani hal qilish uchun talaffuzi Ularni gapirtirishga harakat qiling, lekin
yaxshi rivojlangan o‘quvchilarga shoshilmang!
e‘tiboringizni qarating. Qo‘shimcha O‘quvchilarni to‘g‘ri joylashtirish:
mashg‘ulotlarda tayyorgarlik uchun ularning -ular sizni yaxshi eshita oladimi?
muhimligini esdan chiqarmang; -ular o‘z sheriklari bilan gaplasha
-ba‘zi bolalar aktyorlik darsini yomon olishadimi?
ko‘rishadi. Bu odatiy hol, ularning bunday -ular sinfda to‘qnash kelganda o‘zlarini
darslarga majburlamang. Masala shartini yo‘qotib qo‘yishmaydimi?
almashtiring; Xulosa qilib aytganda, bu
-sizda yaxshi mavzu, to‘g‘ri yo‘nalish, yo‘nalishlarning asosiy maqsadi talabalarning
qiziqishi bor o‘quvchilar borligi uchun siz faqat tinglashi emas, balki bilimlarni
ular qachon bir-biri bilan gaplashishni o‘zlashtirishda bevosita ishtirokini ta‘minlash
boshlashini sabrsizlik bilan kutayapsiz. orqali ta‘lim jarayonining samaradorligini
To‘xtang! Dam oling, ehtiyotkorlik bilan oshirishga qaratilgan.
tayyorgarlik bosqichini o‘rganib chiqing.
Adabiyotlar
1. O‘zbekiston Respublikasi ―Ta‘lim to‘g‘risida‖gi Qonuni 29 avgust 1997 yil qabul qilingan.
2. ―Kadrlar tayyorlash milliy dasturi‖ O‘zbekiston Respublikasi 1997 yil 29 avgust qonuni
bilan tasdiqlangan. O‘zbekiston Respublikasi Kadrlarni tayyorlash milliy dasturi 9 aprel 2007 yil
O‘RQ 87-sonli qonuniga muvofiq o‘zgartirish kiritilgan.
75
