Page 49 - 2-2017

Хорижий филология. №2, 2017 йил

қабул қилинадиган янги таҳририда мақсадга мувофиқ. Мазкур қонуннинг
субъектларнинг қайд этилган юқорида қайд этилган 24-моддаси ҳавола
дастурларини молиялашдаги улуши ўз характерига эга, чунки унда
ифодасини топмоғи лозим. жавобгарликнинг қайси тури - жиноий,
Ўзбекистон Республикасининг фуқаровий, маъмурий, интизомий –
"Давлат тили ҳақида"ги Қонуни (1995 йил, қўлланиши, юридик ва жисмоний
25 декабрь) 24-моддаси тилларни ҳуқуқий шахсларга қандай жавобгарлик
ҳимоялаш масаласига бағишланган: юклатилиши мумкинлиги қайд этилмаган.
"Ўзбекистон Республикасида давлат Моҳиятан гапирганда, Ўзбекистон
тилига ѐки бошқа тилларга менсимай ѐки Республикаси "Давлат тили ҳақида"ги
хусумат билан қараш таъқиқланади. Қонуни яхлит тизим сифатида шаклланиш
Фуқароларнинг ўзаро муомала, тарбия ва жараѐнини бошдан кечирмоқда. Унинг
таълим олиш тилини эркин танлаш таълим, оммавий ахборот воситалари,
ҳуқуқини амалга оширишга тўсқинлик реклама, маданият кабилар ҳақидаги
қилувчи шахслар қонун ҳужжатларига қонунчиликлар билан алоқаси давр талаб
мувофиқ жавобгар бўладилар". этаѐтган даражада эмас. Қонуннинг
Биринчидан, мазкур модданинг динамик характерда эканлиги Ўзбекистон
кейинги жумласидаги "...жавобгар Республикаси "Давлат тили ҳақида"ги
бўладилар" бирикмаси "жавобгарликка Қонунини янада такомиллаштириш
тортиладилар" тарзида ѐзилганда, мумкинлигига умид боғлайди.
бизнингча, мақсадга мувофиқ бўларди. Хулоса ўрнида айтиш мумкинки,
Зеро, гап давлат сиѐсати, шу давлатда Ўзбекистон Республикаси "Давлат тили
яшаѐтган миллат ва элатларнинг маънавий ҳақида"ги Қонуни ҳаѐтимизнинг турли
мулки - тиллари ҳақида бормоқда. соҳаларида амал қилаяпти. Бу қонунни
Иккинчидан, ушбу моддада қайд этилган янада жонлантириш ва такомиллаштириш
меъѐрий талаб Ўзбекистон Республикаси учун уни ижтимоий, иқтисодий ҳуқуқий
"Давлат тили ҳақида"ги Қонунига ѐзилган ҳимоялаш кафолатланмоғи лозим.
шарҳларда ҳам, тиллардан фойдаланиш Хуллас, Ўзбекистон Республикаси
билан боғлиқ масалаларни назарда тутувчи "Давлат тили ҳақида"ги Қонуни амалда.
соҳавий қонун ва қонуности ҳужжатларида Унинг ижроси билан боғлиқ айрим
ҳам, реклама ҳақидаги қонунда ҳам, сусткашликларга барҳам бериш учун
маъмурий қонунчиликда ҳам ўзининг аниқ Ватанимизда амалда бўлган тилларни
ифодасини топган эмас. ижтимоий, иқтисодий ва ҳуқуқий
Ўзбекистон Республикаси "Давлат ҳимоялашнинг аниқ чора-тадбирларини
тили ҳақида"ги Қонуни қатор ишлаб чиқиш долзарб
моддаларининг (7,8,9,10,20) ҳуқуқий ҳимо вазифаларимиздандир.
яланишини янада такомиллашти-риш

Aдабиётлар

1. Виноградов В.А. Языковая ситуация // Лингвистический энциклопедический
словарь. –М., 1990.
2. Воронецкий П.М. Конституционно-правовые проблемы статуса государственных
языков республик в составе Российской Федерации. Автореф. дисс ...канд.юрид.наук. –М.:
СПб ун-т, 2009.
3. Дешериев Ю.Д. Языковая политика // Лингвистический энциклопедический
словарь. –М., 1990.

48