Page 28 - 4-2019
P. 28

Хорижий филология  №4, 2019 йил


            қўли  билан”  тарбия  қилгани  билан                       Аммо        Диккенс       метафораси
            қўшнилар  нигоҳида  ва  ўз  наздида  ўта            Ғ.Ғуломга хос бўлган метафорадан жиддий
            таниқли  эди.  Ўша  вақтларда  ушбу                 равишда фарқ қилади. “Шум бола” романи
            иборанинг  маъносини  бошимдан  ўтказиб,            муаллифида метафора авторитарлиги, яъни
            опамнинг қўли қаттиқ ва югурик эканига,             кўр-кўрона      ва    сўзсиз    бўйсунишга
            уни  дам  эрига,  дам  менга  югуртириш             асосланганлиги      ҳақида     гапиришимиз
            одати борлигига гувоҳ бўлиб, Жо Гержери             мумкин,  шунга  ўхшаш  метафора  образ
            иккимиз     ҳақиқатан     қўл    тарбиясини         воситаларининг        барча      турларини,
            олганмиз, деган ҳулосага келгандим (15 б.)          метонимияга қадар ўзига бўйсундиради ва
            –  бу  жамиятдаги  ижтимоий  ва  маънавий           тобе  қилади.  Диккенс  ижодида  эса
            разолат,    разиллик     ва   қаттиққўллик,         бутунлай  тескари ҳодисалар юзага келади.
            шунингдек,  одам  яхшилик  ва  эзгуликни,           Универсализм  тоифалари  билан  ишлаш,
            бахт-  саодатни  ва  оила  тинчлигини               жуда     кўп     фактларни      битта    ғоя
            мустаҳкам       ўрнатиш      учун     қилган        даражасигача     олиб     чиқиш     аксарият
            машаққатли       меҳнати      ҳамда     бола        ҳолатларда Диккенсга хос бўлган тилнинг
            тарбиясидаги хатолари ҳамдир.                       юқори        даражадаги        метонимияга
                   Ғ.Ғуломнинг  “Шум  бола”  асари              асосланганлигини  белгилайди.  Муқояса
            матнидаги        метафоралар:        “Жуфт          (ўхшатма)  –  бу  метафоранинг  бошланғич
            каптар”га      ҳукуматдан     теккан     эди,       тамойили      бўлганлигига      қарамасдан,
            Николай  борми,  Кофман  борми,  Мачалов            Диккенснинг       аналогияга     асосланган
            борми,  Наби  ўғри  деган  миршаб  борми  –         ўхшатмаларини ҳикоя қилишда метонимия
            ҳаммасини        бир       қозон       қилиб,       аломатларига  эга  бўлади,  чунки  улар  бир
            мартабасининг  пасти-баландига  қарамай             бутун  яхлит  нарсанинг  ажралмас  бир
            сўкаверар  эди  (94-95-б.).Ушбу  матнда             қисми  сифатида  намоён  бўлади,  худди
            метафора авторитарлиги мавжуд.                      муайян  бир  ғоянинг  бир  неча  бор
                                                                кўпайтирилган образидек гавдаланади.

                                                      Адабиётлар:

                  1.  Абдураҳмонов  Ғ.,  Мамажонов  С.  Ўзбек  тили  ва  адабиёти.  –Т.:  “Ўзбекистон”
            нашриёти, 2002. 305-309 бб.
                  2.  Жаҳон адабиёти. Адабий-бадиий, ижтимоий-публицистик журнал // Рус тилидан Ш.
            Миноваров таржимаси.–Т.: 2015, 11-25 б.
                  3.  Цвейг А.Диккенс//Тайна Чарльза Диккенса.-М.:Книжная палата, 1990.С.243-263.
                  4.  Ғафур Ғулом //Шум бола.-Тошкент: Ғ.Ғулом номидаги Адабиёт ва санъат нашриёти,
            1983. 94-224б.
                  5.  Charles Dickens. Great Expectations. Р. 865. http://www.planetpdf.com/.
                  6.  www.lingq.Com/en/learn-english-online/cour...
                  7.  dailylit.com/read/27-great-expectations

                   Каршибаева У., Махмудова М. Пространство и человек в произведениях «Большие
            надежды»  и  «Озорник».  В  статье  автор  обращается  к  образам  детей,  раскрывая  их
            посредством героев романов Ч. Диккенса и Г.Гуляма «Большие надежды» и «Озорник». В
            них изображена судьба героев, их жизнь, а также места проживания.
                   Karshibayeva  U.,  Mahmudova M.  The  space and  a  man in  literary  works  “Great
            Expectations” and “Mischievous”. In the present article the author appeals to children’s images
            through the heroes of the novels of Ch. Dickens and G. Gulyam  “Great Expectations” and
            “Mischievous”. The fate of the main characters of the novels, their life and places of residence are
            depicted.




                                                            27
   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33