Page 97 - 1-2017

Хорижий филология. №1, 2017 йил

кўкрак қафаси бўшлиғида осилиб турган айрим вазиятларда “юрак ва қалб” бинар
жисмоний аъзодир. бўлиб, қаҳрамоннинг руҳий
1. “Қалб ва юрак” турли вазифаларни изтиробларини кучайтириш учун
бажаради ва ҳар хил ҳолатлар билан жуфтликда ишлашади. Юқорида
боғлиқдир: таъкидланганидек, Харуки Муракамининг
｢しかしそれでも、自分がいつかその親密 барча романларида маънавий изтиробнинг
кўрсаткичи сифатида моддий (танага
な共同体がらこばれ落ち、あるいははじ оид)лик кузатилади. Ушбу муаллиф
きだされ、一人あとに取りの残されるの матнларида ҳамиша бўлгани каби
“синшин” концепти ижобий ва салбий
ではないかという怯えを、彼は常に心の планларда намоѐн бўлаверади.

底に持っていた｣ [6,16]. Муаллиф оғриқ “Кокоро” концептининг мазмун
тўпланган жойни таъкидлаб айтади – салмоғи Цкуру Тадзаки ўзининг узоқ
давом этган жаҳонгашталиги ниҳоясида
“юрагимнинг пастки қисмида”. Д. ҳис этадиган деярли жисмоний оғирлик
Коваленин “қалб ва юрак” чегараларини ҳолатини кучайтиради:
ажратиб кўрсатади: “Аммо қалб тубида
қўрқув қутқу соларди... унинг юрагида ｢その頃は、ただじっと深く自分の内奥を
безовталик уйғонарди...”[5,17]. 見つめていれば、心臓はやがて自然に停
2. “Қалб” қўлланилган контекст ҳар
ҳолда метафорикдир, юрак – оғриқ сезувчи 止してしまいそうにおもえたものだ｣[6,36
жисмоний аъзо: 2]. Харуки Мураками, “синшин”
｢その眺めは彼の心の痛みを和らげてはく концептининг мазмун салмоғини образли
изоҳларкан, “кўнгил сири ва юрак”. Д.
れなかった｣[6,149]. Роман аслиятида Коваленин бутун ҳикоя давомидаги
таъкидланган: “юрагидаги оғриқ” ва бу концептларнинг одатий бирикувига
ерда таржима тенг маъноли: “Кўрганлари мурожаат қилади ва бу рус менталлиги
юрагидаги оғриқни ҳеч ҳам босолмасди” учун ҳақлидир: “У ўз қалбининг қоп-қора
[5,129]. Роман матнида юракнинг аниқ тубсизликларига синчков ва чуқур назар
жойлашувига яна бир мисол бор: ташлар экан, юраги тўхтаб қолишига бир
｢胸の左側が、とがった刃物で切られたよ баҳя қоларди”[5,310].
Ушбу ҳолатда аслият матни ва
うにきりきりといたんだ｣[6,241] таржима матни орасида концептлардан
“кўксининг чап қисмида”. Бу ҳолда рус ментал мақсадларда фойдаланиш бўйича
тилига таржима аниқ бўлиши лозим: оппозиция мавжуд. Бироқ образлиликка
“Кўксининг чап қисмида шундай путур етмайди ва бу бадиий асар
оғрирдики, гўѐ у ердан ниманидир ўткир таржимасида асосий жиҳатдир.
тиғ билан кесиб олишарди”[5,207]. Шундай қилиб, “Туссиз Цкуру
3. Руҳий ўнғайсизлик, қаҳрамон Тадзаки ва унинг жаҳонгашталик йиллари”
айбдорлиги ҳолати роамнда кўчма маънода романи концептосферасининг аосий
келтирилади: концептлари “синшин” ва “кокоро”нинг
｢おれが背負っているもののことを、おま барча маъно оттенкалари ҳисобланади.
Уларнинг кўп вазифавийлиги Харуки
えに知っておいてほしい｣[6,204]. Мураками “идиоуслубини”, романнинг
“Ташиши керак” Д. Коваленин томонидан образли структурасини ва “қадрдон қалб”
“юрагимда оғир тош” билан қидираѐтган ѐлғиз-қаҳрамоннинг ўзига хос
алмаштирилган, яъни ушбу “юк”нинг турини яратади. “Кокоро” концептининг
салмоғи кўрсатилган[5,207]. талқин майдони анча кенг ва дунѐни
“Туссиз Цкуру Тадзаки ва унинг индивидуал муаллифона кўришни акс
жаҳонгашталик йиллари” романидаги эттиради. Харуки Муракамининг
96