Page 95 - 1-2017

Хорижий филология. №1, 2017 йил

қаҳрамон тийнати хусусиятларининг тушунчасига айланади. Қалбининг ўлчов
жамланмаси: “қалби очиқ” ѐки “қалби билмас чуқурлиги “тубсизлиги” сўзи
дардманд”. билан кучайтирилади ва бу машъум маъно
Ўз қаҳрамонларини Харуки Мураками оттенкасини беради. Ушбу тушунчадан
моддийликдан маънавийлик устуворлиги Харуки Мураками қаҳрамонларининг оғир
сезилиб турадиган хусусиятлар билан ҳолатларини тасвирлашда фойдаланади:
тавсифлайди: ｢ただじっと深く自分の内奥を見つめてい
「アオーあいつもまだ純粋な心を持ち続
れば、心臓はやがて自然に停止してしま
けている」[6,320]. бу ерда Харуки いそうに思えたものだ｣[6,362]. Муаллиф
Мураками “пок қалб” кўчимидан
фойдаланади. Д. Коваленин “қадрдон “юрак” концептидан фойдаланаркан, унинг
яна
“тубсизликларини”
бор
бир
қалб” концепти тушунчасини таъкидламоқчи бўлади. Д. Коваленин учун
кенгайтиради: “Кўк - унинг қалби пок- эса тушунчалардаги семантик
покиза”[5,273].
3. “Қалб, руҳ” концепти қаҳрамон фарқланишларни кўрсатиб ўтиш учун
ички дунѐсининг мезонидир. “Ўз-ўзидан” бинар оппозицияни белгилаб олиш муҳим:
“У ўз қалбининг қоп-қора тубсизликларига
қочишга уринаѐтган радди маърака синчков ва чуқур назар ташлар экан, юраги
кимсанинг образли тавсифини келтириб тўхтаб қолишига бир баҳя қоларди”[5,310].
ўтамиз: Биринчидан, “қалб” ва “юрак”ни
「エリだってある意味では人生の亡命者 тушунишдаги фарқларни таъкидлаб

だと言えるかもしれない。彼女もやはり ўтамиз. Иккинчидан, қаҳрамоннинг
маънавий инқирози метафорик жиҳатдан
心に傷を負い、その結果いろんなものを тўла ифодаланган – “қалб тубсизлиги”. Бу

置き去りにし、故郷を捨てた」[6,358]. салбий ҳиссиѐтлар билан боғлиқ. Романда
Харуки Мураками “юрак” концептидан қаҳрамоннинг ижобий кайфиятини яратиш
учун “қалб” концептидан фойдаланишнинг
фойдаланади, лекин такрорлар билан биргина мисоли кузатилади:
фожиавий маънони кучайтиради:
“юракдаги жароҳат”. Д. Коваленин ｢みんな光景をただ見ているだけで、彼は
марказида “қалб-руҳ” концепти турган яна 満ち足りた穏やかな気持ちになることが
битта образли иборани беради: “Эри,
бундоқ ўйлаб кўрилса, ўз ҳаѐтидан できた｣[6,352] “Ҳатто ушбу саҳнани
қочганлардан бири. Ватанини мажақланган кузатишнинг ўзи Цкуру қалбини уйғунлик
қалб билан тарк этди”[5,306]. Бутун роман ва ҳаловатга тўлдирарди”[5,300].
контекстида шундай иборалар ҳосил Мазкур матн доирасида концептнинг
бўлаверади: “улар истаган жойларида сарҳадлари қуйидаги маъноларга эга
қалблари истагандек ўйнаб куларди”, яъни “қалб” лекcемаси билан берилган:
қалб инсон учун аллақандай гедонистик 1. “Қалб” муҳим ниманингдир кўчма
(ҳузурланишни хуш кўрадиган) аъзодир. маъносини белгилайди. Масалан, Кўкнинг
4. “Қалб-руҳ” концепти қандайдир бамайлихотирлиги ва дилкашлигимуаллиф
анча катта ҳажмли макон-идиш, чунки томонидан қуйидаги концептни қўллаш
бунга аниқлик ҳам киритилади: орқали ифодаланган:
[あなたは何かしらの問題を心に抱えてい 「場をまとめるのが得意だった」

る] [6,106]. “Қаеридадир, қалбининг энг [6,9]Тенг маънода: “у исталган давранинг
тубсизликларида бениҳоя кўп азоб жону дили эди”[5,11]. ички дунѐсини
2. “Қалб”
инсон
тўпланганди”[5,93]. Бу Харуки Мураками тавсифлайди – қалб ижобий ѐки салбий
учун “қалб туби” деярли барқарор
ҳис-туйғуларни бошқарувчи эмоционал
94