Page 96 - 1-2017

Хорижий филология. №1, 2017 йил

марказга айланади. Шу боис, қуйидагича Рус тилидаги таржимада яна одатий
иборалар вужудга келади: ибора жаранглайди: “Кимнингдир
「好きなペースで心ゆくまで泳ぐことが қаршисида қалбингни қанчалик очма, ҳар
доим, айтиш мумкин бўлмаган нимадир
できた」[6.121]. Харуки Мураками қолади”[5,270].
“қалбингиз мазмуни” тушунчасининг Худди шу жиҳатдан таъкидлаб
индивидуал-муаллифона идрокини ўтиш зарурки, “қалб” концепти ѐрдамида
таъкидлаб, қаҳрамон учун имконлининг Харуки Мураками уйғун ва самимий
жараѐнини кучайтиради. Рус тилига мулоқотнинг бир неча ҳолатларини
таржимада одатий иборадан тасвирлайди:
фойдаланилган: “улар истаган жойларида 1. Ўзинг учун асосийсини айтиб олиш
қалблари истагандек ўйнаб – “қалбни очиш”.
куларди”[5,105]. 2. Суҳбатдош учун асосийсини
3. “Қалб” концепти Харуки Мураками эшитиш – қалбига кириб бориш. Цкуру
романларида коммуникатив мулоқот Тадзакига Эри билан гаплашиб олишни
уйғунлигининг унсурига айланади. Сара тавсия қилиши тасодиф эмас:
Муаллиф метонимиядан фойдаланган ｢そして正直に胸を開いて話しをしなさい
ҳолда мулоқотда яқин кишининг ўрнига
“ҳис-туйғуларнинг юксак намоѐни ｣ [6,228]. Муаллиф яна “сандиқни очиш” м
сифатидаги унинг қалби”ни тасвирлайди: етафорасидан фойдаланади. Бундай
｢それは一人の心と、もう一人の心とのあ образлилик русча таржимада ҳам
тушунарли бўларди: “У билан очиқ-ойдин
いだの問題なのだ｣[6,370]. “Синшин”нинг гаплашиб ол”[5,196].
ажралмаслигини ҳисобга олган ҳолда 3. “Қалб” концептининг
бошқа бир боғлиқлик юзага келади: коммуникатив аҳамияти қаҳрамонларнинг
“бошқа юрак билан ақл”. Таъкидламоқ эмоционал сатҳига ҳам чиқа олади. Севиб
лозимки, “Ақл қалб билан келишмас” қолганлик ҳолатини муаллиф оқиб
ҳикматини ѐдда тутсак, русча контекстда бораѐтган сув товуши билан одатий ментал
бундай диалог имконсиз. Шу сабабли рус муқобил ѐрдамида кўчма маънода
тилига таржимада ментал муқояса тасвирлайди:
келтирилади: “Савол икки қалб ｢どこかから水のように音もなく押し寄せ
оралиғидаги бўшлиқда муаллақ
қолади”[5,317]. てきた｣[6,329]. Д. Коваленин эмоционал
Харуки Мураками романларининг ҳолатни оддий ифодалайди: “Бироқ Сара
контекстида узундан узоқ суҳбатлар билан учрашув фикридан унинг кўнгли
юритилади ѐки қаҳрамонларнинг ўз ѐришди”.
ўтмиши тўғрисидаги киритма новелла- 4. Эмоционал маъқуллаш ѐки салбий
ҳикоялари, албатта, учрайди. Цкуру муносабат романда ушуб концепт
Тадзаки ўзининг собиқ маъшуқаси Эри ѐрдамида ифодаланган: “Кўнглим
билан гаплашиб олиш ҳамда уни тушуниш тортмайди”, “воқеаси кўнгилга таъсир
учун Финляндияга боради. Муаллиф қилди”, “қалбидан жой олди”. Романда
Эрининг иқрори олдидан ўша Сара ўз дўстига пафосли савол билан
коммуникатив ѐндашувдан фойдаланади: мурожаат қилади: “Натижада у сенинг
｢それは一人の心と、もう一人の心とのあ қалбингни яралагани учунми?”
Мисоллар контексти таржимон Д.
いだの問題なのだ｣[6,316]. Харуки Коваленин томонидан “қалб” ва “юрак”
Мураками сермазмун “юракни виждонан концептларини қўллашда катта тафовут
бўлаклаш” метафорасини келтиради. борлигини кўриш имконини беради.
Харуки Мураками тушунишида “Юрак”

95