Page 12 - 2-2017

Хорижий филология. №2, 2017 йил

визуал-график, яъни нолисоний воситалар ишлатиладиган сотув усуллари ва
ѐрдамида намоѐн бўлади. бошқалар;
Муаллифнинг прагматик мақсади - етказиб берувчилар ҳақидаги
мулоқот ѐки адресатга таъсир ўтказиш ахборот:етказиб берувчи корхоналар
давомида қўлга киритиладиган натижани таркиби, уларнинг молия-иқтисодий
унга намойиш этиб беришдан иборат. Бу ҳолати, обрўси, етказиб бериш шартлари;
расмий хизмат хатларида тил воситалари - товарлар ҳақидаги ахборот:
орқали амалга оширилади. бозорда пайдо бўлаѐтган товарларнинг
Тижорий ахборот тижорий турлари, рақобатчилар товарларининг
жиҳатдан қизиқиш уйғотадиган турлари, янги маҳсулотларнинг пайдо
маълумотларнинг катта ҳажми, олиш бўлиши, маҳсулотларнинг
манбаларининг хилма-хиллиги, сифатли рақобатбардошлигини баҳолаш;
маълумотлар улуши кўплиги, уларни - нархлар ҳақидаги ахборот:жорий
йиғиш ва ишлов бериш учун доимий улгуржи ва чакана нархлар даражаси,
саъй-ҳаракатлар зарурлиги билан уларнинг ўзгариши, етказиб берувчилар,
тавсифланади. рақобатчилар нархлари;
Тижорий ахборот қуйидаги - тақсимлаш тизимлари ҳақидаги
хусусиятларга эга бўлиши лозим: ахборот:мавжуд тақсимот каналлари,
долзарблик, яъни келиб тушаѐтган уларнинг самарадорлиги;
ахборот жорий вазиятни акс эттириши, - реклама ҳақидаги ахборот:турли
янги маълумотларни ифодалаши керак; реклама воситаларининг самараси,
тўғри ва ишончлилик, яъни ахборот истеъмолчиларнинг хабардорлик
аниқ бўлиши ва реал ҳолатни бузиб даражаси ҳақидаги маълумотлар ва
кўрсатмаслиги керак; бошқалар.
тўлиқлик, яъни, маълумотлар Тижорий ахборотнинг асосий
тижорий қарорлар қабул қилиш учун манбалари қуйидагилардан иборат:
етарли бўлиши керак. Жорий ахборотнинг ташқи манбалари шу
Тижорий ахборотнинг асосий жумладан:
турлари қуйидагилардан иборат: -расмий нашрлар ва ҳужжатлар
- корхонанинг ташқи муҳити ҳақидаги (статистик маълумотномалар, газеталар,
ахборот (қонунчиликдаги чекловлар, журналлардаги мақолалар, интернетдаги
демографик тенденциялар ва бошқ.); расмий сайтлардаги ахборот, адабиѐтлар,
- фирманинг ички ҳолати ҳақидаги, рақобатчилар рекламаси ва бошқалар);
унинг кучли ва заиф томонлари ҳақидаги - коммуникацион жараѐнлар
ахборот; (корхонанинг савдо ходимлари, етказиб
- бозордаги вазият ҳақидаги берувчилар, дистрибьюторлар билан
ахборот:бозор ҳажми, талаб ва суҳбатлар, рақобатчи савдо корхоналарига
таклифнинг ўзгариши, фирмалар орасида бориш, савдо кўргазмаларига ташриф ва
улушларнинг тақсимланиши ва бошқалар; бошқалар);
- истеъмолчилар ҳақидаги - ихтисослашган фирмаларларнинг
ахборот:истеъмолчиларнинг таркиби, синдикатив манбалари (бозорлар,
уларнинг даромадлари даражаси, мавжуд истеъмолчилар ОАВ аудиториялари ва
сегментлар, сотиб олишга ундовчи бошқалар ҳақидаги маълумотлар);
сабаблар, хулқ детерминантлари, дидлар, Жорий ахборотнинг ички манбалари:
рекламага жавоб ва бошқалар; товар айланиши, товар заҳиралари,
- рақиблар ҳақидаги ахборот: асосий маҳсулот турлари бўйича сотувлар
рақобатчиларнинг фаолияти, уларнинг ҳажмлари, харажатлар, даромадлар
кучли ва заиф томонлари, улар томонидан ҳақидаги маълумотлардан иборат

11