Page 40 - 3-2016

Хорижий филология. №3, 2016 йил

бориб, классик трагедия жанрида ижод бўлса-да, ўқувчилар даврасида шуҳрат
қиларкан Ҳиндистонда бобурийлар қозонолмаганди – М.Х.) дастлаб 1986
сулоласи тарихи мавзусига қўл уради ва китоб ҳолида нашр қилингач катта-ю
1675 йил ўзининг ―Аврангзеб‖ (―Avreng- кичик китобхон назарига тушганда. Асар
Zebe‖) трагедиясини яратади. Жон 1988 йил яна бир бор қайта нашр қилинди.
Драйденнинг ушбу трагедияси хусусида ―Кичик Шаҳзода‖ эртаги (французча
илк маълумот 2007 йил ―Жаҳон адабиѐти‖ нашрдаги ―conte‖ сўзи эртакдан кўра қисса
(6-сон) журналида берилган эди. Қарши ѐки жажжи роман жанрига мос келади.
давлат университети инглиз тили ва Масалан, машҳур файласуф адиб
адабиѐти кафедраси ўқитувчиси Дилафрўз Вольтернинг ―Задиг‖, ―Кандид‖ асарлари
Очилова Англия сафарида бўлганида ушбу ҳам француз тилида ―conte‖ деб юритилади
трагедиянинг асл нусхасини топиб, ўзи – М.Х.)нинг ўзбек тилидаги
билан олиб келди. Икки йил давомида у таржималарини аслият ва русча таржима
фожиани инглиз тилидан (асар рус тилига матнлари билан солиштириб, тахлил
таржима қилинмаган – М.Х.) ўзбекчага қилган мақолалар, ѐзувчи ижодига
ўгирди. Таржима якунлангач, уни бағишланган тадқиқотлар ҳам ѐзилган. Ва
ҳиндшунос олим ва таржимон Амир ниҳоят, ―Янги аср авлоди‖ нашриѐтининг
Файзулла ўқиб, унинг ютуқ ва асарни қайта чоп қилгани ўқувчиларга
камчиликлари ҳақида ѐзма тақриз ҳам катта туҳфа бўлди. Профессор Акмал
берди. У ўз тақризида унга ―таглама- Саидовнинг китобга ѐзган ўн саккиз
таржима‖, дея баҳо бераркан таржимани саҳифалик сўзбоши ўрнидаги мақоласи
асл нусха билан ѐнма-ѐн бир китоб ҳолида ўқувчини ѐзувчи ҳаѐти ва ижоди билан
нашр қилишни маслаҳат берганди. Хуллас, янада яқиндан таништиради.
Драйденнинг ―Аврангзеб‖ фожиаси Ўтган йили яна бир нашриѐт –
инглизча матни ва ўзбекча таржимаси ―Davr press‖ нашриѐт-матбаа уйи ҳам
билан ѐнма-ѐн китоб ҳолида нашр этилди. таржима асарларини чоп этишга киришиб,
Бу нашрдан ҳозирда инглиз тилини хайрли ишга қўл урди. Нашриѐт ―Дунѐ
ўрганаѐтган хорижий тиллар ва адабиѐти хазинасидан‖ туркумида таниқли
таржимонлик факультетлари талабалари хитой ѐзувчиси Лао Шэнинг ―Мушуклар
қўлланма тарзида ҳам фойдаланишмоқда. шаҳри хотиралари‖ номли машҳур роман-
2015 йил ҳам таржима асарлари памфлетини Эркин Эрназаров
нашрига бой йил бўлди. Шу ўринда ―Янги таржимасида чиройли муқовада чоп этди.
аср авлоди‖ нашриѐти жаҳон адабиѐти Ўзбек китобхони сўнгги ўн беш йил
дурдоналари ҳисобланган ўнлаб орасида хитой адабиѐтидан, Нобель
асарларнинг таржималарини чиройли мукофати совриндорлари Гао Синцзян ва
муқоваларда қайтадан нашр қилгани Мо Янь асарлари билан танишган бўлса,
мақтовга лойиқдир. энди хитой адабиѐти классиги Лао Шэнинг
Ваҳоланки, юқоридаги айрим ―Мушуклар шаҳри хотиралари‖ романи ва
таржималарнинг илк нашрлари ўтган адиб ҳикматлари таржималарини она
асрнинг 70-80 йилларида амалга тилида ўқишга муяссар бўлди. Профессор
оширилган бўлиб, бугун уларни фақат Акмал Саидовнинг китобга ѐзган кенг
кутубхоналардан топиб ўқиш мумкин эди. маъноли сўзбошиси адиб ҳаѐти ва ижоди
Масалан, машҳур француз адиби Антуан билан китобхонни яқиндан таништиради.
де Сент-Экзюпери қаламига мансуб ―Davr press‖ нашриѐт-матбаа уйи чоп этган
―Кичикина Шаҳзода‖ асарининг ѐзувчи иккинчи чиройли муқовали китоб Франц
Хайриддин Султонов томонидан Кафканинг ―Ота ҳукми‖ (Das Urteil)
бажарилган таржимаси (ушбу асар 1963 ҳикояси номи билан юритилади. Китоб
йил М.Умаров тарафидан илк бор таржима мундаражасидан ѐзувчининг ўзбек тилига
қилиниб, китобча ҳолида чоп қилинган таржима қилинган ўнта ҳикояси, икки

39