Page 99 - 3-2016

Хорижий филология. №3, 2016 йил

ТИЛШУНОСЛИКНИНГ НАВБАТДАГИ ВАЗИФАЛАРИ

Сафаров Шахриѐр,
Самарқанд давлат чет тиллар институти профессори

Калит сўзлар: методологик мерос, денотатив, референтив, мантиқий, грамматик,
синтактик муносабатлар.

Юртимиз мустақиллигининг 25 мерос қолдирган буюк аждодларимиз
йиллиги кенг миқѐсда нишонланмоқда. асарларини ўрганиш ва халққа етказиш,
Қадимшунослар балким йигирма беш лозим бўлса, жаҳонга ―кўз-кўз қилиш‖
йилни кўзга кўринарли давр деб йўлидаги илмий фаолият чексиз самара
ҳисобламаслар, лекин мустақиллик бермоқда. Зотан, бу фаолият, бир
шарофати билан халқимиз ҳаѐтида том томондан, миллатнинг ўзлигини белгилаш,
маънода юксак даражадаги тарихий уни англаш учун йўл очиб берса, иккинчи
ўзгаришлар юзага келдики, уларнинг томондан миллий ўзликнинг бошқалар
дастлабки сарҳисобини олиб келажак томонидан ҳам эътироф этилишига замин
режасини тузиб олиш ҳам ҳаѐтий яратиб беради. Энг муҳими, ҳозирги
заруратдир. Ижтимоий ва маънавий даврга келиб ўзбек фани шўролар пайтида
баркамолликнинг фалсафий қомусига ҳукмрон бўлган ―оламни билишнинг ягона
айланиб улгурган ―Юксак маънавият- тўғри асоси- ―марксизм-ленинизм‖ деган
енгилмас куч‖ асарида эътироф ғоят беор, пойдевори нураб турган ғоядан
этилганидек, ―бугун биз тарихий бир батамом қутулиб улгурди.
даврда - халқимиз ўз олдига эзгу ва улуғ Илмий методологиядаги якка
мақсадлар қўйиб, тинч-осойишта ҳаѐт ҳукмронлик тараққиѐтнинг сурбет тўсиғи
кечираѐтган, авваламбор ўз куч ва эканлиги қачонлардир ўз исботини топган
имкониятларига таяниб демократик давлат тарихий ҳақиқатдир. Мавриди келганда
ва фуқаролик жамияти қуриш йўлида эслатиш жоизки, бағоят истеъдодли, толе-
улкан натижаларни киритаѐтган бир иқболи баланд халқимиз орасидан етишиб
замонда яшамоқдамиз‖ (И.Каримов. чиққан алломалар хоҳ дунѐвий илмлар
Юксак маънавият – енгилмас куч. –Т.: бўлсин, хоҳ диний илмлар соҳаларида
―Маънавият‖, 2008. -3 б.) доимо бағрикенгликни, ўртача бўлиш
Дарҳақиқат, ўтган қисқа давр ичида ғоясини олға сурганлар. Бинобарин, шу
мамлакатимиз ҳаѐтининг барча жумладан, калом илмининг буюк
жабҳаларида мисли кўрилмаган намояндаси бўлган Абу Мансур ал-
ривожланишга эришилганлигига дунѐ аҳли Мотрудий ҳали Х асрнинг бошларидаѐқ
гувоҳ бўлиб турибди. Мана шу залворли оламни билишда ақл аҳкомлари ва нақл
ишлар силсиласида фан соҳасидаги саъй- ривоятларини (ахборотни) мукаммал
ҳаракатлар, фундаментал тадқиқотларни эгаллаш лозимлигини уқтирган эди.
бажариш ва уларнинг натижаларни Алломанинг билиш назариясига
амалиѐтга татбиқ этиш борасида бағишланган дастлабки муҳим
бажарилаѐтган ишлар ҳам алоҳида аҳамият манбалардан бўлган ―Китоб ат-тавҳид‖
касб этади. Бу борада ижтимоий- асарида илмий таҳлилда ақл ва нақлга
гуманитар фанлар кўламидаги илмий таяниб, улар мутаносиблигига ишониб иш
натижаларини алоҳида таъкидлаш лозим. тутишнинг инсон фаолиятини белгиловчи
Айниқса, мамлакатимизнинг ғоят бой ва омилларни идрок этиш ҳамда шу фаолият
қадимий тарихини тиклаш, бетакрор маҳсули, унинг яратувчанлик
миллий-маданий қадриятларимизни имкониятларини ажратиш ва ўрганишда
тавсифлаш, башариятга улкан илмий

98