Page 71 - 1-2016

Хорижий филология. №1, 2016 йил

Таржимашунос Салим Жабборовнинг С. Салимов И.В.Гѐтенинг ―Ғарбу Шарқ
таъкидлашича, ―Ғарбу Шарқ девони‖ даги девони‖ ни тўлиғича таржима қилиб нашр
12 китоб мазмунан бир – бири билан эттирди. Буни албатта ўзбек маънавиятида
чамбарчас боғланганлиги сабабли, улкан ҳодиса деб биламиз. Таржима аслият
шеърларни бўлиб-бўлиб таржима қилиш билан қиѐсланганда, нима сабабдандир
мумкин эмас. Асар тўлиғича бошдан- ―In tausend Formen magst du
охиригача таржима қилиниши лозим. versteсken‖ ғазали ва ―Темур ва қиш‖
Шундагина ўқувчи ―Ғарбу Шарқ девони‖ шеъри таржима қилинган эмас. Ҳар иккала
ҳақида, унинг мазмуни ҳақида тўлиқ шеърнинг ҳам ўз мазмун-моҳиятига кўра
тасаввурга эга бўлиши мумкин. Биз ҳам бу асарда ўз ўрни бор эди. Шу боис, қуйида
фикрга қўшиламиз. Салим Жаббор ва шоир Машраб Маҳмуд
Биз узоқ вақтлардан буѐн орзу томонидан амалга оширилган ғазалнинг
қилганимиз 2011 йилда амалга оширилди. таржимасини келтирамиз:
Таниқли шоир, таржимон, олмон тили
бўйича мутахассис

Қадди шамшодинг кияр бўлса, гар минг хил либос,
Марварид дурлар ичида сарвиноз танийман сани,
Ҳеч ғуборсиз юзларингни тўсса жоду чойшаби,
Ишқли қалбим сан томондур, сарвиноз танийман сани,
Сийм танлар даврасида кўрк бўлиб турсанг ѐниб,
Сарв бўйли дилбарим, ондин зиѐд танийман сани,
Шодлиги кўксига сиғмай, қувноса сув тўлқини
Шарқираб оққон ҳаѐтда моҳтоб танийман сани.
Мавжланиб турса дилингда ложивард ирмоқлар,
Сан аларнинг томчисида офтоб танийман сани ,
Гар само узра кийсалар булутлар минг хил либос,
Шох булутлар бағридаги бир хитоб танийман сани.
Борлиқ узра яшнамиш зангор қўшиқлар суврати,
Шу қўшиқлар жисмида гул юзли моҳ танийман сани,
Борлиғинг бўстонини олса қўшиб гуллар бўйи,
Сарв гулсан дилбарим, сирли сабо танийман сани.
Тонг чашмин нурларидан баҳраманддир тоғлар,
Саждалар этгум санга ишқда шоҳ танийман сани,
Гар бошим узра урса чарх само ғилдираги,
Қалбима малҳам, бенуқсон бир ҳаво танийман сани.
Борлиғим, қалбим майин ҳисларга то таслимдур,
Сан аларга шоҳсан, тенгсиз наво танийман сани,
Юз агар қўл боғласам рўйи тангрим олдида,
Ҳар каломим мавжида сан бир худо танийман сани.

Ғазал шарқона шеърий вазнда, яъни Гѐте ғазалнинг ўзига хос ритмини,
аруз вазнида яратилган бўлиб, аруз оҳангини ва мусиқавийлигини сақлаш
вазнининг қонун – қоидаларига, яъни мақсадида биринчи ва учинчи
бўғинларнинг қисқа ва чўзиқлигига мисралардаги бўғинлар бир хил сонда
эътибор қилинган. Ғазал 24 мисрадан бўлишлигига эътибор берган . Масалан:
иборат бўлиб, 12 байтни ташкил этади ва In tausend Formen magst du dich
ҳар бир байт а, б шаклда қофияланган. verstecken,
70