Page 24 - 3-2016

Хорижий филология. №3, 2016 йил

Кимга – биздан илтифоту кимларга A glooming peace this morning with it
жазо! brings.
Ромео ва Жульеттанинг қиссасидан The Sun for sorrow will not show his
ҳам, head.
Ғамли қисса кўрган эмас тарихда яъни, сўзма-сўз таржимада:
олам! Бу тонг ўзи билан олиб келди
Кетадилар. мотамсаро сулҳ,
Жамол Камол шаҳзода нутқини асл Ҳатто ғамдан қуѐш бошин
нусхадан бундай таржима қилган: кўтаролмас.
Бек маъносини англатади.
Шунинг билан тонг келтирди ғамгин Бу мисралар Мақсуд Шайхзода
осойиш, таржимасида аслиятга яқинроқ кўринади:
Ғамдан бошин кўтаролмай, қийналар Ҳаммангизга тонг келтирди
қуѐш. мотамсаро сулҳ,
Юринг, гаплашайлик яна, этайлик Ҳатто қалқмоқ истамайди аламли
тайин, қуѐш.
Кимни кечирамиз, кимга бергаймиз Сабаби, Шайхзода бевосита
жазо. аслиятдан ўгирилган озарбайжонча
Ромео ва Жульеттанинг ишқидек, таржимадан ҳам моҳирона фойдалангани
эвоҳ, сезилиб турибди. Масалан, русча
Қайғули бир муҳаббатни кўрмамиш таржимадаги аслиятга ѐт ―Сквозь толщу
дунѐ! туч‖ иборасини таржимада тушириб
Кетишади. қолдираѐтгани ҳам бунга гувоҳ. Жамол
Шекспир ўз комедия, трагедия ва Камол таржимасида эса иккинчи мисра
хроникаларини қофияли ва қофиясиз оқ инглизча матнга монанд жаранглайди.
шеър шаклида битади. Ҳар икки ҳолатда Шунинг билан тонг келтирди ғамгин
ҳам унинг мисралари равон ва оҳангдор осойиш,
ўқилади. Ҳатто, манбалардан бизга адиб Ғамдан бошин кўтаролмай, қийналар
замондоши, драматург Роберт Грин унинг қуѐш.
бу борадаги муваффаққиятига рашк қилса- Энди, шаҳзода Эскал нутқидаги
да, тан олгани маълум. Мисол охирги икки мисранинг таржималарини
келтирганимиз, юқоридаги мисралар асл нусха билан солиштириб кўрайлик.
аслиятда аб аб аа кўринишида қофияланиб Назаримизда бу ерда рус таржимонлари
келинаяпти. Мисралардаги қофиялар ҳам, ўзбек таржимонлари ҳам сўз ва
ҳолати русча таржималарда ҳам асл ибораларнинг аслиятдаги маъноларини
нусхага монанд сақланган. Мақсуд тўлиқ англаб етмаганлар. Мисраларнинг
Шайхзода таржимасида фақат охирги икки аслиятдаги кўринишига яна бир бор
мисрада қофия аа тарзида русча ва аслият эътибор берайлик.
матнига вобаста келаяпти. Жамол Камол For never was a story of more woe
ўз таржимасида фақат оқ шеър русумини Than this of Juliet and her Romeo.
ишлатиб, қофияларни четлаб ўтгани Бу мисраларни сўзма-сўз шундай
кўриниб турибди. таржима қилиш мумкин:
Фожиа сўнгидаги, Ромео ва Жульетта ва унинг Ромеоси
Жульетта жасади қўйилган даҳма ичида қиссасидан
шаҳзода Эскал Монтекки ва Капулетти Қайғулироғини кўрган эмас бу олам.
хонадонини яраштираркан, мотамсаро
нутқининг дастлабки икки мисраси Шекспир фожиани ―Ромео ва
аслиятда: Жульетта‖ деб номлагани билан, бутун
асар давомида синчков китобхон

23