Page 47 - 2-2016

Хорижий филология. №2, 2016 йил

тўғрисида ҳам шунинг каби фикрларни Жалолиддин Румийнинг макон ва замон
баѐн этиш мумкин. Аѐл эрининг ўзидан танламас ўгитлари бугунги кун кишилари
узоқда яшашидан фожиа ясамайди, балки ҳаѐтига ҳам нақадар яқин эканлигини
унинг келган кунларини байрамдек Улуғбек Ҳамдам Акбар, табиб, Фарида,
ўтказишга ўзини ўргатади. Ёқтирган иши, Диана, Лариса хола, Турсунбой жонталаш,
фарзандлари тарбияси билан машғул Искандар каби “Исѐн ва итоат” романи
бўлишда давом этади. Унинг хатти- қаҳрамонлари кечмиши мисолида
ҳарактлари, қиѐфасида ўз қисматига исботлаб берди.
дахлдор жамики ҳақиқатларга сокинлик ва Хуллас, романда Жалолиддин
мушоҳада билан ѐндашадиган, бағрикенг, Румий қаламига мансуб намуналарга,
мунис ўзбек аѐли тимсоли гавдаланади. хусусан, “Ичиндаги ичиндадир” асарига
“Инсон шунақа мавжудотки, яшаган хос бўлган диний-маърифий ғоялар
сайин янгиланиб боради, баъзан кечаги моҳирона бадиий синтез қилинган ҳамда
хулосаси бугунгига тўғри келмайди, у ижодкорнинг фалсафий қарашлари
эртагача яна ўзгариб қолиши мумкин. ижтимоий асослар билан далилланган.
Шунинг учун шошилма. Ҳаѐтнинг, Яъни асарда миллий истиқлолдан кейинги
умрнинг ўзи секин-асталик билан ҳамма давр ўзбек халқи ҳаѐти, миллат
саволларингга жавоб бериб боради”, [4.98] руҳиятидаги ўзгаришлар ѐзувчининг
дейди табиб ѐш шогирдига. Ҳақиқатан ҳам, бадиий фантазияси орқали фалсафий-
инсонни замонлар, маконлар, ҳодисотлар, дидактик моҳият касб этади.
турли қисматлару турфа ажойиботлар Умуман, Шарқ адабиѐтининг нодир
янгилаб, ўзгартириб бораверади. Шу намуналардан таъсирланиш, уларга хос
тахлит инсон комиллик мартабасини аста- ҳаѐтбахш анъаналардан фойдаланиш
секинлик билан забт этиб бораверади. Ҳар натижасида истиқлол даври ўзбек
бир босилган қадам одамзодга қайсидир адабиѐтида ғоявий-бадиий, услубий
ҳикматдан сабоқ бериб боради. янгиланишлар юзага келди.

Адабиѐтлар

1. Каримов И. Оллоҳ қалбимизда, юрагимизда. –Т.: Ўзбекистон, 19. – б.
2. Комилов Н. Тасаввуф.К.1. –Т.:Ёзувчи , 1996. –242 б.
3. Румий Ж. Ичиндаги ичиндадир. –Т.: Янги аср авлоди, 2013. -240-б.
4. Ҳамдам У. Исѐн ва итоат. –Т.: Янги аср авлоди, 2003. -140 б.
5. Ҳамдам У. Моҳият кашшофи / Румий Ж. Ичиндаги ичиндадир. –Т.: Янги аср
авлоди,
2013. -240-б.

Давронова Ш. Литературные влияния и творчественность. В статье
рассматриваются вопросы перевода и литературного эффекта. Произведение
Джалолиддина Руми «Ичиндаги ичиндадур» и приписываемое Улугбеку Хамдаму «Исѐн ва
итоат» проанализированы в свете их морально-воспитательной и образовательной
значимости.

Davronova Sh. “Literary affects and creative” The matters about translation and
literryeffekt were mentioned in the article. “Ichindagi ichindadur” written by Jaloliddin Rumi and
“Isyon va itoat” wich is consideredto be the productive novel of Ulugbek Hamdam‟s creative work
are analysed according to its moral-curricular, educational importanse.

46