Page 83 - 3-son 2018 yil
P. 83

Хорижий филология  №3, 2018 йил


                  Қирқ бир чироқ берганлар,                           Етти     пуштимдан        ўтганларима
                  Руҳиятлар султони-яй,                         сиғиндим.
                  Мен сизларга сиғиндим.                              Устозим  Гулчеҳранинг  пирларига
                  Етмиш икки пирларим,                          сиғиндим,
                  Мен сизларга сиғиндим.                              Пирим Шарафиддину,
                  Беш вақт номоз ўқиган,                              Тоғу тошни яратган
                  Ўн икки имонларимга сиғиндим.                       Одам ота, Момо ҳавони яратган,
                  Олти    юзи     етмишта     авлиѐларга              Оллоҳимга сиғиндим.
            сиғиндим.                                                 Навоий     вилоятининг      Қизилтепа
                  Етмиш икки пирлардан сўнг                     туманида  истиқомат  қилаѐтган  38  яшар
                  Йигирма        уч      пайғамбарларга         қушноч Нигора опадан 2004 йилда Навоий
            сиғиндим.                                           давлат    педагогика     институти     Ўзбек
                  Руҳиятлар султони,                            филологияси        факультети       талабаси
                  Мен сизларга сиғиндим.                        Қаҳҳорова Гавҳар томонидан ѐзиб олинган
                  Авлиѐлар султони,                             материаллар       орасида       қушночнинг
                  Мен сизларга сиғидим.                         қисқагина йўқлови келтирилган:
                  Баҳауддин болажон,                                 Қалъаи азизон, Хўжаи Ҳасан,
                  Нурли ота, Ҳасан-Ҳусан,                            Хўжаи Ҳусан, Хўжаи Бўстон,
                  Қорахоний, Қалқон ота,                             Хўжаи Жаҳон, Хўжаи Fалғаладон
                  Хўжақул ота, Чилла ота,                            Авлиѐлар, ѐр бўлинглар.
                  Fойиб ота, Гадой Селкин ота,                       Авлиѐлар      ѐки    марҳум      бўлган
                  Лангар ота, Афтош ота,                        қариндошлари,  аждодлари  руҳини  ѐд
                  Имом Бухорий ота,                             олиш,  уларнинг  номларини  зикр  этиш,
                  Шоҳи Зинда ота,                               улардан       мадад       кутиш       шамон
                  Ҳазрати Довуд ота,                            йўқловларининг характерли жиҳатларидан
                  Қўйлуқ ота, Чўпон ота,                        саналади.  Сибирь  шамонлари  амалиѐтида
                  Занги ота- авлиѐлар султони,                  мавжуд  шамон  афсоналари  поэтикасини
                  Мен сизларга сиғиндим.                        тадқиқ  этган  фольклоршунос  Е.С.Новик
                  Ҳур қиз авлиѐ оналар,                         ҳам  шамонларнинг  марҳум  қариндошлари
                  Қирқ қиз авлиѐ оналар,                        руҳига  мурожаат  қилишларини  қайд
                                                                      18
                  Етмиш икки парилар,                           этади.  Новик  томонидан  эълон  қилинган
                  Ҳар қайсиси ҳар ишда                          материаллар  орасида  шамонларнинг  узоқ
                  Етти пари оналар,                             ўтмишда      яшаб     ўтган    пирларининг
                  Мен сизларга сиғиндим.                        руҳларидан       мадад       олиши       ҳам
                  Сариқ пари оналар,                            таъкидланган.
                  Йўлим сариқ қилинглар,                             Шамон  йўқловлари  беморларни  инс-
                  Юзим сариқ қилинглар.                         жинслар  хуружидан  халос  этиш,  суқ
                  Қизил кўйлак кийиб келган                     чиқариш,  қонлаш,  қоқиш,  боқим,  алас  ва
                  Қонхўр она,                                   қайтарма  маросимларида  маросимнинг
                  Мен сизларга сиғиндим.                        асосий  олиб  борувчиси-шамон  (қушноч,
                  Бир ўнгири олдида,                            парихон, қора қушноч, бахши) томонидан
                  Бир ўнгири орқасида                           ижро қилинади. Шамон йўқловлари шамон
                  Марту она,                                    чорловларидан,     шамон      қасидаларидан
                  Мен сизларга сиғиндим.                        фарқ     қилувчи     мустақил      фольклор
                  Она бўлиб келганлар,                          жанридир.        Шамон         чорловларида
                  Чодир чиммат тутганлар,                       шамоннинг  ҳомий  руҳларни  чақириши
                  Қирқ бир чироқ берганлар                      етакчилик  қилса,  шамон  қасидаларида
                  Қирқ бир чилтонларимга сиғиндим.              руҳларнинг  қудрати,  сифатлари  мадҳ
                  Қамбар онам, Амбар онам,
                  Мен сизларга сиғиндим.                            18   Новик  Е.С.  Поэтика  шаманских  легенд  //
                                                                Обряд  и  фольклор  в  Сибирском  шаманизме.
                                                                Москва 1984.С.239.

                                                            82
   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88